Tot 4 000 straatverkopers sonder inkomste

Terwyl die polisie en munisipaliteit die regulasies moet afdwing om die verspreiding van Covid-19 te voorkom, is talle straatverkopers desperaat vir ’n inkomste.
Elvira Hattingh
Elvira Hattingh en Tanja Bause – “Ek vra die regering om ons asseblief toe te laat om ons produkte te verkoop. Ek het kinders op skool vir wie ek nou krediet en ’n slimfoon moet koop sodat hulle deur e-onderrig kan leer.

“Ek kan niks koop as ek nie verkoop nie, wat beteken my kinders kan nie leer nie.”

Só sê me. Christofin Musenge, een van die vroue wat in Ongavastraat in Windhoek se informele nedersetting Okuryangava groente en vrugte op die straat verkoop.

“Ek wil niks verniet van die regering af hê nie. Ek wil werk, my eie geld verdien en vir my kinders sorg soos ek vir die afgelope 16 jaar al doen – deur groenteverkope.”

Musenge is een van Windhoek se geskatte 4 000 ongeregistreerde straatverkopers wat tans geen inkomste op informele straatmarkte tydens fase 2 van die inperking verdien nie.

Hierteenoor het 827 straatverkopers, wat by die Windhoek-munisipaliteit geregistreer is, toegang tot 21 markte wat oor die nodige fasiliteite beskik om die verspreiding van Covid-19 te voorkom. Hierdie markte het onlangs heropen en is die enigste plekke waar informele handel tans mag plaasvind.

Talle onwettige straatverkopers het egter onlangs weer na hul stalletjies begin terugkeer. Die polisie het Maandag sowat 100 van hierdie straatverkopers in Havana, Hakahana en Wanaheda ontruim en na die Wanaheda-polisiekantoor geneem om hulle ernstig teen onwettige verkope te waarsku.

POLISIE

Die polisiebevelvoerder van die Khomasstreek, komm. Joseph Shikongo, het gister aan Republikein verduidelik die grootste uitdaging met straatverkope is die handhawing van sosiale afstande midde die Covid-19 pandemie.

Shikongo sê polisielede het onwettige straatverkopers die afgelope Maandag gewaarsku, maar dat hulle die polisie teëgestaan het en nie wou padgee nie.

“By die informele markte het chaos geheers. Dit is toe dat die verkopers na die Wanaheda-polisiekantoor geneem is, waar die situasie mooi aan hulle verduidelik is. Sommige het toe aangedui hulle verstaan en het belowe dat hulle dit nie weer sal doen nie,” het hy gesê.

“Die bedoeling is nie om mense toe te sluit nie en ons het begrip daarvoor dat hulle moet oorleef. Hulle moet egter ook die werklike gevare van die virus verstaan. Ons werk is om hulle te beskerm en seker te maak die regulasies word gerespekteer,” het hy gesê.

Een straatverkoper wat Maandag na die polisiestasie geneem is en wat anoniem wil bly, het bevestig die polisie het net met hulle gepraat.

“Hulle het aan ons verduidelik dat ons nie gestraf word nie en dat dit nie hul besluit is dat ons nie mag verkoop nie. Hulle voer net die opdrag van die regering uit. Hulle het verduidelik dat die virus baie gevaarlik is, dat ons by die huis moet bly en niks mag verkoop nie.”

MUNISIPALITEIT

Die Windhoek munisipaliteit se woordvoerder, me. Lydia Amutenya, het gesê op rekord is daar sowat 1 923 onwettige straatverkopers in en rondom Windhoek.

“Ons skat dat die werklike getal dubbel dié syfer is – minstens 4 000.

“Die getal dui daarop dat ons meer markte nodig het om straatverkopers te akkommodeer en die stadsraad het planne om meer markte te bou.

“Vir nou is alle straathandel verbode om die verspreiding van Covid-19 te voorkom,” het Amutenya gesê. “Dit sal uitdagend en selfs onmoontlik wees om aan voorkomingsmaatreëls gehoor te gee as mense toegelaat word om oral hul produkte te verkoop sonder behoorlike toepaslike infrastruktuur in die stryd teen die onsigbare vyand.”

VERLIESE

Me. Anna Petrus verkoop reeds die afgelope vyf jaar groente op straat.

“Ek weet nie of ek met my besigheid sal kan aangaan nie. Ek het reeds al my mielies, tamaties en grondboontjies (ofukwa) verloor.

“Net voor die hoktyd het ek N$4 000 se sakke mielies en N$7 000 se tamaties gekoop. Dit het alles vrot geword.

“As ek nie kan verkoop nie, dan het ek nie geld om weer te koop nie. Ek het die besigheid opgebou en nou is alles tot niet. Die supermarkte mag groente verkoop, net ons hier op straat mag nie,” het sy gesê.

Me. Laina Hango, wat vetkoek verkoop, sê die polisie kom kyk elke dag dat hulle nie op die straat verkope doen nie. “Ek moet krag en kos vir my kinders koop. Ek moet ook my kind se pre-primêre skool betaal. Ek wil graag werk.”

Ook mnr. Sam Itherenga wil graag weer sy kapana verkoop sodat hy geld na sy familie in die Noorde kan stuur.

“Ek kan nie verstaan hoekom die man langs my, wat ’n haarkapper is, mag oop wees, maar ek nie. Is dit sodat hy ons mooi kan maak voor ons van die honger doodgaan?

Nie een van die verkopers met wie gesels is, het die regering se noodtoelaag van N$750 ontvang nie.

Kommentaar

Republikein 2024-11-23

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Katima Mulilo: 20° | 36° Rundu: 20° | 37° Eenhana: 22° | 36° Oshakati: 25° | 35° Ruacana: 22° | 36° Tsumeb: 23° | 36° Otjiwarongo: 22° | 35° Omaruru: 23° | 36° Windhoek: 23° | 34° Gobabis: 23° | 35° Henties Bay: 14° | 19° Swakopmund: 14° | 16° Walvis Bay: 13° | 20° Rehoboth: 23° | 35° Mariental: 24° | 38° Keetmanshoop: 24° | 39° Aranos: 28° | 38° Lüderitz: 13° | 25° Ariamsvlei: 23° | 40° Oranjemund: 13° | 21° Luanda: 25° | 26° Gaborone: 22° | 36° Lubumbashi: 17° | 32° Mbabane: 18° | 31° Maseru: 16° | 32° Antananarivo: 17° | 31° Lilongwe: 22° | 33° Maputo: 23° | 31° Windhoek: 23° | 34° Cape Town: 17° | 27° Durban: 20° | 25° Johannesburg: 19° | 31° Dar es Salaam: 26° | 32° Lusaka: 22° | 33° Harare: 21° | 31° #REF! #REF!