Jongste verwikkelinge by Tsumeb-smelter

Kommer oor gevolge van 'giftige stowwe'
Die Mededingingskommissie ondersoek steeds die verkoop van die aanleg deur Dundee Precious Metals aan China se Sinomine Resource Group.
Augetto Graig
Tsumeb se spesialiskopersmelter het tussen April en einde Junie 52 900 ton komplekse konsentraat verwerk.

Deesdae kom die erts van Suid-Amerika, Zambië en in ’n mindere mate van Opuwo.

Intussen ondersoek die Namibiese Mededingingskommissie (NaCC) die verkoop van die aanleg deur Dundee Precious Metals aan China se Sinomine Resource Group.

Volgens Johannes Ashipala, die hoof van die ondersoekafvaardiging, duur die ondersoek voort ná ’n onlangse besoek aan die aanleg, met insette wat voor ’n geskeduleerde vergadering van die NaCC-raad in Augustus ingedien moet word.

Hy brei uit dat die kommissie nie net na mededingendheidskwessies kyk nie, maar ook na moontlike kwessies van openbare belang.

Hierdie openbare belange kan die eise van inwoners en die Tsumeb-sakekonsortium se uitvoerende hoof en voormalige parlementslid, Engel Nawatiseb, insluit.

In ’n brief aan die kommissie eis Nawatiseb van die opbrengs uit die verkoop van die smelter, weens die giftige arseenafvalproduk van die smeltproses en die swaeldioksiedvrystellings wat gegenereer word.

Een inwoner wat nou die howe wil nader oor die omgewingsimpak en gesondheidsgevolge is Christa Kuehl. Haar bloedtoets van 25 Maart toon hoë vlakke van antimoon, nikkel en selenium in haar bloed.

Bloedtoetse van drie ander Tsumeb-inwoners wat op 17 Mei, 23 Mei en 6 Junie geneem is, dui ook op die verhoogde blootstelling aan onderskeidelik arseen, aluminium, nikkel en antimoon.

Kuehl se lemoen- en moringabome het ook op 20 Junie positief getoets vir hoë vlakke van arseen en chroom.

“Hierdie mense speel met mense se lewens,” sê sy.

Die direkteur van volhoubaarheid en saketransformasie by die smelter, Barcelona Tsauses, sê egter daar is al meer as 100 jaar mynbedrywighede by Tsumeb, met historiese stortingsterreine wat niks met Dundee te doen het nie.

Kuehl hou vol haar bome is jonger as vyf jaar, maar Tsauses dring daarop aan dat groot beleggings, innovasie en harde werk die aanleg in een van omgewingsrentmeesterskap omskep het.

Tsauses was die dryfkrag agter die Kanadese genoteerde maatskappy se Projek 2012, wat van stapel gestuur is net nadat Dundee die smelter in 2010 gekoop het.

Die projek het met die oprigting van ’n swaelsuuraanleg die belegging van US$515 miljoen (N$9,26 miljard) afgeskop, om die smelteraanleg in terme van veiligheid en gesondheid te omskep.

Dundee se prosesingenieur, Klemencia Kambonde, sê die tweede suurstofaanleg, die Ausmelt-oond met sy verbeterde gasopvangstelsel, die verseëlde arseenstoorgeriewe, die verbeterings by die arseenaanleg, die nuwe pakhuis vir arseenverpakking, die nuwe gasomsetters en lugkanale wat sedertdien gebou is, werk goed saam.

Dundee was van 2020 tot 2023 besig met Projek P300 (N$57 miljoen) om die smeltproses verder te optimaliseer en koste te verminder, voor China ook komplekse kopererts begin smelt het en erts van Dundee se myne in Bulgarye word nou daarheen geneem.

Dundee se fokus op goud en edelmetale het tot die verkoopbesluit van US$49 miljoen gelei, brei Tsauses uit.

Die smelter se omgewingsklaring is in Januarie 2023 hernu en tot 2026 verleng.

Watergebruik het sedert 2012 met 40% verminder en besoedelde water word met die arseen opgevang en veilig gestoor, terwyl 98% van die swaeldioksied nou in swaelsuur omgeskakel word, volgens Dundee.

Mediese toesig by die aanleg word streng toegepas en beskermende klere word afgedwing, met aansienlik minder beserings en gemete lug- en watersuiwerheidsresultate vir arseen teen 0.04mg/m³, ver onder die wettige perk (0.1mg/m³), volgens Dundee.

Met meer as 1 300 werknemers in diens, het die smelter se hoofregsverteenwoordiger, Zeka Alberto, onlangs verseker dat bestuur en kultuur gehandhaaf sal word en dat dit sake soos gewoonlik sal wees, selfs onder nuwe eienaars. “Ons mense is ons mag,” sê Tsauses.

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-09-08

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Currie Cup: Airlink Pumas 14 vs 41 Toyota Cheetahs XV | Fidelity ADT Lions 62 vs 5 NovaVit Griffons | Suzuki Griquas 37 vs 29 DHL Western Province Rugby Championship: Argentina 67 vs 27 Australia | Springboks 18 vs 12 New Zealand Katima Mulilo: 18° | 38° Rundu: 15° | 38° Eenhana: 15° | 38° Oshakati: 16° | 34° Ruacana: 16° | 34° Tsumeb: 19° | 33° Otjiwarongo: 14° | 32° Omaruru: 14° | 32° Windhoek: 13° | 29° Gobabis: 11° | 31° Henties Bay: 9° | 15° Wind speed: 20km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:19, High tide: 13:46, Low Tide: 19:48, High tide: 02:00 Swakopmund: 11° | 12° Wind speed: 23km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:17, High tide: 13:44, Low Tide: 19:46, High tide: 02:00 Walvis Bay: 10° | 17° Wind speed: 28km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:17, High tide: 13:43, Low Tide: 19:46, High tide: 02:00 Rehoboth: 9° | 30° Mariental: 9° | 27° Keetmanshoop: 8° | 23° Aranos: 8° | 29° Lüderitz: 9° | 29° Ariamsvlei: 6° | 22° Oranjemund: 9° | 26° Luanda: 21° | 22° Gaborone: 16° | 32° Lubumbashi: 18° | 36° Mbabane: 9° | 15° Maseru: 2° | 22° Antananarivo: 12° | 29° Lilongwe: 20° | 31° Maputo: 16° | 22° Windhoek: 13° | 29° Cape Town: 10° | 18° Durban: 13° | 15° Johannesburg: 14° | 27° Dar es Salaam: 23° | 30° Lusaka: 21° | 34° Harare: 17° | 30° Currency: GBP to NAD 23.39 | EUR to NAD 19.77 | CNY to NAD 2.52 | USD to NAD 17.85 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.36 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.18 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.21 | USD to DZD 131.86 | USD to AOA 920.38 | USD to BWP 13.26 | USD to EGP 48.39 | USD to KES 128.23 | USD to NGN 1620.02 | USD to ZAR 17.85 | USD to ZMW 26.3 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1770.56 Down -1.47% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13911.35 Up +0.04% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 31029.7 Up +0.10% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 497.56/OZ DOWN -0.0079 | Copper US$ 4.04/lb DOWN -0.0194 | Zinc US$ 2 721.80/T DOWN -0.3% | Brent Crude Oil US$ 72.03/BBP DOWN -0.0187 | Platinum US$ 919.13/OZ DOWN -0.007 Sport results: Currie Cup: Airlink Pumas 14 vs 41 Toyota Cheetahs XV | Fidelity ADT Lions 62 vs 5 NovaVit Griffons | Suzuki Griquas 37 vs 29 DHL Western Province Rugby Championship: Argentina 67 vs 27 Australia | Springboks 18 vs 12 New Zealand Weather: Katima Mulilo: 18° | 38° Rundu: 15° | 38° Eenhana: 15° | 38° Oshakati: 16° | 34° Ruacana: 16° | 34° Tsumeb: 19° | 33° Otjiwarongo: 14° | 32° Omaruru: 14° | 32° Windhoek: 13° | 29° Gobabis: 11° | 31° Henties Bay: 9° | 15° Wind speed: 20km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:19, High tide: 13:46, Low Tide: 19:48, High tide: 02:00 Swakopmund: 11° | 12° Wind speed: 23km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:17, High tide: 13:44, Low Tide: 19:46, High tide: 02:00 Walvis Bay: 10° | 17° Wind speed: 28km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:17, High tide: 13:43, Low Tide: 19:46, High tide: 02:00 Rehoboth: 9° | 30° Mariental: 9° | 27° Keetmanshoop: 8° | 23° Aranos: 8° | 29° Lüderitz: 9° | 29° Ariamsvlei: 6° | 22° Oranjemund: 9° | 26° Luanda: 21° | 22° Gaborone: 16° | 32° Lubumbashi: 18° | 36° Mbabane: 9° | 15° Maseru: 2° | 22° Antananarivo: 12° | 29° Lilongwe: 20° | 31° Maputo: 16° | 22° Windhoek: 13° | 29° Cape Town: 10° | 18° Durban: 13° | 15° Johannesburg: 14° | 27° Dar es Salaam: 23° | 30° Lusaka: 21° | 34° Harare: 17° | 30° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.39 | EUR to NAD 19.77 | CNY to NAD 2.52 | USD to NAD 17.85 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.36 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.18 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.21 | USD to DZD 131.86 | USD to AOA 920.38 | USD to BWP 13.26 | USD to EGP 48.39 | USD to KES 128.23 | USD to NGN 1620.02 | USD to ZAR 17.85 | USD to ZMW 26.3 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1770.56 Down -1.47% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13911.35 Up +0.04% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 31029.7 Up +0.10% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 497.56/OZ DOWN -0.0079 | Copper US$ 4.04/lb DOWN -0.0194 | Zinc US$ 2 721.80/T DOWN -0.3% | Brent Crude Oil US$ 72.03/BBP DOWN -0.0187 | Platinum US$ 919.13/OZ DOWN -0.007