Dorp ondergaan ’n gedaanteverwisseling

Kleurvolle kunsprojek bring hoop
Die organisasie OMDis het in 2021 Namibiese kunstenaar genader om beeldhouwerke en muurskilderye in dié kusdorp te skep.
Tanja Bause
Wanneer jy in Oranjemund inry, word jy deur ’n man met uitgestrekte arms verwelkom.

Dié beeldhouwerk, Welcoming Man, is deur Elisia Nghidishange van skrootmetaal en ander afvalmateriaal van Oranjemund se vullisterrein geskep. In die dorp self is talle groot kleurvolle muurskilderye asook ’n lewensgrootte beeldhouwerk van ’n gemsbok.

In totaal is 13 muurskilderye, vier beeldhouwerke en twee kuns-installasies in die dorp opgerig. Dit is alles te danke aan OMDis. OMDis is amptelik in 2019 gestig, hoewel die beplanning vir dit reeds in 2012 begin het. OMDis beteken in Nama “om ’n huis te maak”.

“Voor 2000 is die myn se lewensduur net tot 2012 beraam en die myn het met die beplanning begin om die dorp te proklameer. Die heel eerste dorpsraad is in 2012 aangestel en die myn het begin kyk hoe hulle die dorpsraad kan ondersteun in plaas daarvan om te sê: ‘Dit is julle dorp, gaan nou aan’,” het Ronel van der Merwe van OMDis gesê.

Rondom 2014 is met die transformasie van die dorp begin. Dit het uit drie fases bestaan: die oordrag, oorgangstydperk en transformasie.

“Die oordrag het behels om die dorp aan die raad te oorhandig. Die myn staak om die dorp te bestuur en die raad neem oor. Dit was baie prakties. Die oorgangstydperk was ‘sagter’, want dit neem tyd om met mense se koppe en harte te werk.

“Nou moet ons die inwoners wat jare lank passief was; nooit vir krag en water betaal het nie, oortuig dat dinge verander en hulle saam met dit moet verander.

“Die dorp moes ekonomies getransformeer word, want dit kon nie meer net uit die diamantmyn bestaan nie. Dit is waar OMDis inkom om met die mense te werk en hulle te ondersteun.”

OMDis se visie berus op drie fokusareas. Eerstens wil hulle bestaande besighede deur onder meer opleiding ondersteun. Tweedens wil OMDis mense ondersteun wat geleenthede in die dorp raaksien en net nie presies weet hoe om die geleentheid aan te gryp nie. Derdens wil die organisasie groot nywerhede na die dorp lok.

“Jy skep werksgeleenthede wanneer jy byvoorbeeld ’n landbouprojek langs die rivier begin. Die waardetoevoeging, soos verpakking in die dorp, skep nóg geleenthede. Dit is een van die groot nywerhede waarna ons kyk en dan natuurlik toerisme en eiendomsontwikkeling.”

KUNS

“Ons het tydens ons navorsing besef kuns en kultuur is van die dinge wat ’n dorp kan transformeer.

“Dit is wêreldwyd bewys. Veral in een nywerheidsdorp wat net uit byvoorbeeld papiervervaardiging of mynbou bestaan. Sulke dorpe word gewoonlik soos kampe bestuur; alles is in lyn en grys, maar as kuns en kultuur inkom, gee dit kleur en hoop aan die dorp.

“Toe ons begin het, het dit ’n groot invloed op mense gehad wat gedink het die dorp sal leegloop. Toe sien hulle orals kuns en nou is hulle dorp mooi en hulle weet dit gaan nie ’n spookdorp word nie.”

OMDis het in 2021 Namibiese kunstenaar genader om die beeldhouwerke en muurskilderye te skep.

Een van die kunstenaars, Nicky Marais, het onmiddellik op Oranjemund verlief geraak.

“Ons het vir Nicky na die Bogenfels in die Sperrgebiet gevat en sy het gesê dit is die perfekte plek vir ’n ְ‘artist retreat’. Ons het daaroor nagedink en drie jaar gelede ons eerste een gehou.

“Ons het sewe plaaslike kunstenaars Oranjemund toe genooi en hulle vir 10 dae in die Sperrgebiet gelos om te skep. Dit was so ’n groot sukses dat ons die volgende jaar 11 plaaslike kunstenaars en een van Botswana genooi het. Vanjaar het ons een kunstenaar van Duitsland, Suid-Afrika en Angola en dan die nege kunstenaars van Namibië wat deelgeneem het.”

Kuns ter waarde van N$290 000 is tydens die vier uitstallings van die eerste twee toevlugsoorde verkoop.

KUNSSENTRUM

Die volgende stap is om die kunssentrum te open waar alles wat met kuns te doen het onder een dak uitgestal sal word.

“Ons bied kunsklasse aan vir mense wat kuns vir ontspanning wil doen. Ons wil ook mense met ’n natuurlike aanleg vir kuns en kunsvlyt oplei.

“Ons wil mense se vaardighede ontwikkeling wat in mode, leer- of houtwerk belangstel. Ek glo dit sal ander besighede ontwikkel. Mense sal ’n winkel oopmaak wat kunsvoorrade verkoop. Dit gaan goed wees vir toerisme, want tans kan ’n toeris niks koop wat hier in Oranjemund gemaak is. Kuns en die ontwikkeling van vaardighede kan kos op mense se tafels sit.”

Die kunssentrum open eerskomende Saterdag amptelik sy deure.

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-11-23

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Katima Mulilo: 23° | 38° Rundu: 24° | 35° Eenhana: 23° | 35° Oshakati: 25° | 34° Ruacana: 24° | 35° Tsumeb: 22° | 33° Otjiwarongo: 20° | 32° Omaruru: 22° | 36° Windhoek: 21° | 33° Gobabis: 23° | 34° Henties Bay: 15° | 19° Swakopmund: 15° | 16° Walvis Bay: 14° | 23° Rehoboth: 21° | 34° Mariental: 21° | 36° Keetmanshoop: 18° | 36° Aranos: 22° | 36° Lüderitz: 15° | 26° Ariamsvlei: 18° | 36° Oranjemund: 14° | 22° Luanda: 24° | 25° Gaborone: 22° | 36° Lubumbashi: 17° | 34° Mbabane: 18° | 32° Maseru: 15° | 32° Antananarivo: 17° | 29° Lilongwe: 22° | 35° Maputo: 22° | 36° Windhoek: 21° | 33° Cape Town: 16° | 23° Durban: 20° | 26° Johannesburg: 18° | 33° Dar es Salaam: 26° | 32° Lusaka: 22° | 36° Harare: 20° | 31° #REF! #REF!