A-pokke: Verspreiding van entstowwe verhoog

Enkele weke nadat die Wêreldgesondheidsorganisasie (WHO) op 14 Augustus die oplewing in die voorkoms van a-pokke verklaar het as ’n openbare gesondheidsnoodgeval van internasionale kommer (PHEIC) wat ’n gekoördineerde internasionale reaksie vereis, is ’n noodtender vir die aankoop van entstowwe uitgereik. Volgens dié organisasie se jongste epidemiologiese verslag vir die tydperk vanaf Januarie tot 8 September is die lande wat die meeste geraak word Burundi en die Demokratiese Republiek die Kongo (DRC). Die voorkoms van a-pokke styg in Afrika die meeste in dié land, met die DRC wat vir die eerste nege maande van die jaar reeds 21 835 gevalle aangeteken het. Die totale aantal gevalle vir die vasteland vir die genoemde tydperk is 5 759, met 15 lande wat geraak word en 32 sterftes wat tot dusver aangemeld is. Die wêreldwye syfer is 103 048 gevalle, 2 295 sterftes en 21 lande wat geraak word. Die WHO het intussen die MVA-BN-entstof as die eerste entstof teen a-pokke verklaar wat op sy pre-kwalifikasielys geplaas word. Die goedkeuring vir pre-kwalifikasie sal na verwagting verhoogde toegang tot die produk verseker veral in gemeenskappe met ’n dringende behoefte om oordrag te verminder om die uitbreking te stuit. Volgens die WHO is sy evaluering vir pre-kwalifikasie gebaseer op inligting wat deur die vervaardiger Bavarian Nordic A/S uitgereik en deur die Europese Medisyne-agentskap, die regulerende agentskap vir die entstof, hersien is. Die WHO se direkteur-generaal, dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, het beklemtoon aankope en verspreiding moet daadwerklik opgeskerp word om gelyke toegang tot entstowwe te verseker waar dit die nodigste is om infeksies te voorkom, oordrag te stop en lewens te red. Die MVA-BN-entstof kan aan mense ouer as 18 jaar toegedien word in twee dosisse wat vier weke uitmekaar gespuit word. Die entstof kan tussen 2 °C en 8°C vir tot agt weke gestoor word. Volgens die WHO se strategiese raadgewende groep van kenners (SAGE) vir immunisering kan die MVA-BN-entstof gebruik word in die konteks van ’n a-pokke-uitbreiding vir persone wat ’n hoë risiko vir blootstelling het. Tans is die entstof nie gelisensieer vir persone onder 18 nie, maar kan “buite-etiket” gebruik word vir babas, kinders en tieners, sowel as swanger vroue en mense met ’n verswakte immuunstelsel. Dit beteken die entstof kan gebruik word in uitbrekings waar die voordele van die immunisering die potensiële risiko’s oorskry. Die WHO se Toegang- en Toekenningsmeganisme (AAM) sal toegang tot entstowwe, behandeling en diagnostiese toetse vir inwoners met die hoogste risiko verhoog en verseker dat die beperkte voorrade op ’n gelyke basis en doeltreffend gebruik word. Tot op hede is 3,6 miljoen dosisse entstowwe in reaksie tot die uitbreking van a-pokke beloof. Dit sluit in 620 000 dosisse van die MVA-BN-entstof en drie miljoen van die LC16-entstof. Unicef het vroeër aangekondig dit het ’n noodtender uitgereik vir die aankoop van entstowwe teen a-pokke. Die Unicef-tender is uitgereik om te help om entstowwe te verseker vir lande wat die meeste deur die uitbrekings geraak word en wat onder meer die DRK insluit. In samewerking met onder meer Gavi en die Entstof Alliansie en ander vennote is die doel om toegang te verhoog en om saam te werk om skenkings van entstowwe uit bestaande voorrade in hoë-inkomste-lande te fasiliteer met die doel om die voortgesette oordrag van a-pokke te stuit. Onder die noodtender sal Unicef voorwaardelike verskaffingsooreenkomste met vervaardigers van entstowwe opstel. Dit sal Unicef in staat stel om entstowwe aan te koop en te versprei sonder enige vertragings die oomblik wanneer lande en vennote finansiering gekry het, aanvraag en gereedheid bevestig is en die regulerende vereistes vir die aanvaarding van die entstowwe in plek is. Die WHO sal na verwagting nog vandeesmand sy noodlys bekendmaak uit inligting wat deur vervaardigers aan die organisasie voorgelê is. Die DRK is die mees geraakte land en die episentrum van die krisis, met vier uit vyf sterftes weens a-pokke wat kinders is. “’n Vinnige, gekoördineerde en gelyke reaksie is van kritieke belang om die huidige a-pokke noodtoestand en ook toekomstige uitbrekings te voorkom,” het dr. Maria van Kerkhove, die WHO se voorvalbestuurder vir die wêreldwye a-pokkereaksie en waarnemende direkteur vir epidemiese en pandemievoorbereiding en -voorkoming, gesê.“Almal van ons moet nou berekenend optree of die risiko loop vir ons om toe te laat dat a-pokke verder versprei en selfs ’n groter globale bedreiging word. “In ’n wêreld waar almal met mekaar verbind is, kan die stryd teen a-pokke soos in die geval van ander aansteeklike siektes en gesondheidsbedreigings, nie alleen beveg word nie. “Die noodtender is ontwerp om onmiddellike toegang tot beskikbare entstowwe teen a-pokke te verseker asook om produksie uit te brei. Afhangend van die aanvraag, die produksiekapasiteit van vervaardigers en finansiering, kan ooreenkomste vir tot en met 12 miljoene dosisse deur 2025 in plek gesit word.” Unicef is die wêreld se grootste enkele aankoper van entstowwe en koop jaarliks meer as twee miljard dosisse entstowwe vir roetine-immuniserings van kinders aan en in reaksie op uitbrekings namens byna 100 lande. Die A tot Z van a-pokke* A-pokke, voorheen bekend as aappokke, is ’n virussiekte wat veroorsaak word deur die a-pokkevirus, ’n spesie van die genus Orthopoxvirus. Daar is twee afsonderlike klades van die virus: klade I (met subklades Ia en Ib) en klade II (met subklades IIa en IIb). In 2022-’23 is ’n wêreldwye uitbreking van a-pokke deur die klade IIb-stam veroorsaak.* Entstowwe teen a-pokke is beskikbaar. * A-pokke kan oorgedra word deur noue kontak met iemand wat die siekte onder lede het, deur besmette materiaal of besmette diere. Tydens swangerskap kan die virus na die fetus oorgedra word, of na die pasgebore baba tydens of ná geboorte.* A-pokke is ’n aansteeklike siekte wat ’n pynlike uitslag, vergrote limfkliere, koors, hoofpyn, spierpyn, rugpyn en lae energie kan veroorsaak.* Die natuurlike reservoir van die virus is onbekend, maar verskeie klein soogdiere soos eekhorings en ape is vatbaar.* A-pokke versprei van persoon tot persoon hoofsaaklik deur noue kontak met iemand wat die siekte het, insluitend lede van ’n huishouding. Noue kontak sluit vel-tot-vel in (soos aanraking of seks) en mond-tot-mond- of mond-tot-vel-kontak (soos soen), en dit kan ook insluit om van aangesig tot aangesig te wees met iemand wat a-pokke het (soos praat of asemhaal naby mekaar, wat aansteeklike respiratoriese deeltjies kan genereer).* Mense met verskeie seksmaats het ’n groter risiko om a-pokke op te doen.* Mense kan ook a-pokke opdoen van besmette voorwerpe soos klere of linne, deur naaldbeserings in gesondheidsorg, of in gemeenskapsomgewings soos tatoeëerwinkels.* Tydens swangerskap of geboorte kan die virus na die baba oorgedra word. Die opdoen van a-pokke tydens swangerskap kan gevaarlik wees vir die fetus of pasgebore baba en kan lei tot die verlies van die swangerskap, stilgeboorte, dood van die pasgebore baba of komplikasies vir die ouer.* Dier-tot-mens-oordrag van a-pokke vind plaas van besmette diere na mense deur byt of skrape, of tydens aktiwiteite soos jag, ontvel, vang, kook of speel met karkasse of die eet van die besmette diere. Die dierereservoir van die a-pokkevirus is onbekend. * Die uitslag begin dikwels op die gesig en versprei na die res van die liggaam en handpalms en voetsole. Dit begin met ’n plat seer wat in ’n blaas met vloeistof ontwikkel en kan jeuk en pynlik wees. * Besmette mense kan die virus oordra totdat alle sere gesond is en ’n nuwe laag vel gevorm het. * Komplikasies sluit in longontsteking, die ontsteking van die korneas wat tot verlies van sig kan lei, sowel as bloed-, brein- en hartinfeksies. * Die diagnose van a-pokke kan moeilik wees omdat ander infeksies en toestande dieselfde kan lyk. Dit sluit in bakteriële infeksies, seksueel-oordraagbare siektes medikasieverwante allergieë. * Die voorkeur laboratoriumtoets vir a-pokke is die opsporing van virale DNA deur polimerase kettingreaksie (PCR).* ’n Entstof teen a-pokke kan infeksie verhoed en word aanbeveel vir mense met ’n hoë risiko om die siekte op te doen. * Die a-pokkevirus is in 1958 in Denemarke in ape ontdek wat vir navorsing aangehou is. * Die eerste aangemelde menslike geval was in 1970 by ’n nege maande oue seuntjie in die DRK. * In 2003 is ’n uitbreking in die Verenigde State van Amerika gekoppel aan ingevoerde wilde diere. * Sedert 2005 word duisende gevalle jaarliks in die DRK aangemeld. * In Mei 2022 het ’n uitbreking van die siekte skielik in Europa voorgekom en vinnig na die Amerikas en al ses WHO-streke versprei. * In 2022 het die siekte in vlugtelingkampe in Soedan uitgebreek. – henriette@republikein.com.na

A-pokke: Verspreiding van entstowwe verhoog

Kommentaar

Republikein 2025-04-11

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

A-pokke: Verspreiding van entstowwe verhoog

Kommentaar

Republikein 2025-04-11

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie