Van donker na lig

Henriette Lamprecht - Sy was maar nog altyd ’n bietjie van ’n fantas en erken sy raak soms verlore in haar kop.Haar ore is altyd gespits want enigiets dra die saadjie vir ’n storie. In haar handsak is permanent ’n boekie waarin sy skryf wat sy sien en hoor. Mooi, vreemde en nuwe woorde. Immer met ’n potlood in die hand lees sy, want so leer sy by ander. Sy is ’n boer se vrou, ma van twee tienerseuns, was ’n maatskaplike werker, gee huiswerknasorg vir skoliere, asook ekstra Afrikaansklasse, help hulle met van mondelinge tot redenaars en sy is so lief vir skryf. Lizanne Gerber Kruger het geweet sy gaan nie moed opgee voordat sy nie haar eie boek in haar hande het nie. En nou, meer as 10 jaar nadat die idee in haar kop begin draal het, is haar debuutroman Omber met haar kleurvolle, “funky” voorblad uiteindelik hier!Omber het in 2013 al begin wortels skiet, maar onder ’n ander naam, vertel Lizanne.“Die idee van Omber het baie jare gelede al met my begin praat, maar ek het nooit ’n storie gehad nie.”Sy het wel geweet sy wil iets skryf oor vriendinne wat vanaf hul skooljare saamkom.Omber beteken om van donker na lig te beweeg en is van die Franse woord Ombré afgelei. Die boek speel af tussen 1986 en 2019 in Windhoek, Swakopmund en die Kaap. Hoewel die karakters en storielyn fiktief is, gaan dit inderdaad oor vier vriendinne wat saam op skool was in Windhoek.Daar is Rosa, die vreemde dromer en joernalis van Windhoek wat droom van wegsweef, maar asseblief sonder haar man. Rosa vlug Kaap toe om hier perspektief te gaan soek. Uitmuntende atleet op haar dae, Juliette, wil die mure van haar huis uitklim. Haar gim-mal man fladder soos ’n bontvlerkskoenlapper in en uit die huis en soms wonder sy of hy ook nog in die verlede leef. Miranda, “cup cake queen” van Swakopmund, praat met die Brat Pack teen haar muur. Japie-my-skapie hou haar grounded, maar dit voel vir haar asof die donker haar wil kom haal.Brit, blonde bom van die Kaap, soek haar toevlug in haar werk en seksuele misterie. Wat maak sy met haar geheim? Daar is net een man in haar lewe, maar sy pa steek ’n stokkie daarvoor.Moes Miranda die verlede weer opbring? Moet sekere dinge nie maar bly waar dit gelos is nie? Want hoewel die lewe met hulle aangestap het, spin die verlede die vier vriendinne met ’n taai spinnedraad toe wat maar net nie wil los nie. Die vroue was vir so lank deel van haar lewe en die dag toe sy “klaar” is met hulle, was dit soos om vriendinne te verloor, erken Lizanne. “Vir baie jare het ek met hulle gesels; gevra wat húlle wil hê. Soms het ek met hulle baklei, ander kere saam met hulle gehuil. Ek moes hulle van binne en buite leer ken. Ek weet presies hoe hul stemme klink, hoe hulle lag, wat hulle volgende gaan sê.” Húlle het háár gelei, sê Lizanne. Soos dit met die muses gaan, is sy gereeld alleen agtergelos. En dan het die storie eers vir ’n paar maande gelê tot sy weer moed bymekaar kon skraap om aan te gaan. Maar elke dag ’n draadjie is ’n hempsmou in ’n jaar, sê sy. In 2021 skryf Lizanne Omber se laaste paragraaf en haar soektog na ’n uitgewer begin. Dit word deur twee uitgewers goedgekeur, maar sy vind die beste aanklank by Turksvy Publikasies se Marlene Malan van Suid-Afrika en haar man, die bekroonde digter en vertaler, Daniel Hugo, wat Omber onder hul vlerke neem. Die omslag is deur Design Partners van George ontwerp wat ook Lizanne se webblad bestuur. “En natuurlik het hulle ’n fantastiese job gedoen met die ontwerp van die voor- en agterblad!Mens hoor so dikwels boeke is só duur, iets wat sy nou terdeë besef wat die rede daarvoor is. “Dis ’n eindelose proses om ’n boek op die rak te kry. Dis keuring, redigering, heen en weer gestuur tussen uitgewer en skrywer, weer redigeer, en weer en weer. Dan na die ontwerpers en drukkers. So ’n proses kan langer as ’n jaar neem!”Lizanne skryf al van skooljare af en erken sy wil haarself nou doodlag as sy weer toe se pogings lees. Maar daardie pogings was nodig, erken sy. Ook dat opgee op haar droom om haar eie boek onder haar eie naam te kan vashou, al ’n opsie was. Maar dan skop nuwe lus weer in en dan gaan sy maar weer aan!Oor die jare het sy verskeie skryfkursusse, asook ’n blog-, joernalistieke, proeflees- en redigeringskursus gedoen. Laasgenoemde beveel sy vir almal aan wat wil skryf. Van Lizanne se kortverhale het al in Huisgenoot, Rooi Rose en Taalgenoot verskyn en verlede jaar is twee van haar kortverhale in ’n bundel opgeneem wat in Suid-Afrika uitgegee is. Lizanne, haar tot-in-die-murg-in-boer, Louis en hulle twee seuns Luka (tweedejaarstudent aan die PUK) en Keyo (in graad 10 aan die Privaatskool Moria), se huis is op ’n plaas buite Omaruru. Dit is ook op Omaruru waar sy ses jaar ’n maatskaplike werker was, ná sy graad vang in B.Soc.Sc (MW) aan die Universiteit van die Oranje-Vrystaat. “Hier het ek ongelooflike kennis en ondervinding opgedoen waaroor ek nooit spyt sal wees nie.”Die afgelope tien jaar pendel sy tussen die plaas en Otjiwarongo en tussen die nasorg en ekstra klasse is sy besig om ’n skryfkursus vir skoliere te ontwikkel, asook ’n aanlyn kursus gemik op beginnerskrywers. En dan skryf sy, natuurlik, en hou haar ore oop want elke geleentheid kan ’n storie raak. “Wanneer jy partykeer na iemand kyk en dink: jóú piesangbrood is nie lekker gaar binnekant nie, dan weet ek hier kom ’n storie!Omber is beskikbaar by The Book Den (Windhoek), Die Muschel (Swakopmund), Swakopmund Buchhandel (Swakopmund), Bohemia Books and Coffee (Otjiwarongo), The Book Owl (Otjiwarongo), Basic (Omaruru), Ongwari Apteek (Omaruru) en Spar op Hentiesbaai. Gaan loer by haar blog Pandora se Dosie (http://pandoradosie.blog) in of besoek haar webblad by https://lizannekruger.co.za/ of stuur ’n e-pos na lizanne@afol.com.na as Omber nie op jou dorp beskikbaar is nie. – henriette@republikein.com.na

Van donker na lig

Kommentaar

Republikein 2025-04-29

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Van donker na lig

Kommentaar

Republikein 2025-04-29

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie