'My pensioengeld hou net 'n dag'

Kenya Kambowe op Sitenda – Perpetua Nangura Mbuga, ’n 74-jarige pensioenaris van die dorp Sitenda in Kavango-Wes wat na haar behoeftige familie omsien, sê haar maandelikse pensioentoelaag van N$1 400 word die dag wanneer sy dit ontvang reeds bestee.

Sy verduidelik dit is nie genoeg om haar huishoudelike behoeftes te dek en haar skuld te delg nie, en sê die familie oorleef op net een maaltyd per dag – wat aandete is.

Die familie is onder so veel finansiële druk dat hulle die afgelope vyf jaar nie hul grond kon bewerk nie omdat hulle nie kan bekostig om beeste of donkies te huur om hul veld te ploeg nie. Hulle besit net drie hoenders.

Woensdag omstreeks 13:00 het dié verslaggewer met die B8-pad gery en vir Mbuga en haar seun, Frans Haingura (38), in die koelte onder ’n boom sien sit.

Die duo woon saam met drie kinders wat ten tyde van die onderhoud by die skool was.

Een van die eerste dinge wat ek opgemerk het toe ek hul woning nader, was ’n Swapo-vlag wat aan hul heining hang. Mbuga het plat op die grond gesit met ’n mandjie vol mongongo-vrugte terwyl Haingura vir my ’n stoel wat hy in ’n nabygeleë hut gaan haal het, aangebied het om op te sit.

Nadat ek myself voorgestel het en die doel van my besoek verduidelik het, was hulle gemaklik om my vrae oor hul lewens te beantwoord.

Die gesprek het afgeskop met praatjies oor hul grond wat volgens Mbuga vir die afgelope vyf jaar nie bewerk is nie.

Hulle het verduidelik die rede waarom bedrywighede stilstaan, is omdat hulle geen beeste besit nie en ook nie kan bekostig om diegene met beeste te betaal om hul grond te ploeg nie.

Hulle grond kan nie deur ’n trekker geploeg word nie, want die boomstamme wat oral is, kan die lemme beskadig en daarom verkies hulle die tradisionele metode.

“Ons het so vyf jaar laas ons grond bewerk, maar vandat die lewe moeilik vir ons geword het, het ons niks op ons grond gedoen nie; dit het nou net ’n bos geword. Ons het nie die geld om mense met beeste of donkies te betaal om ons veld te ploeg nie,” het Mbuga verduidelik.

Daarom oorleef die gesin net op haar maandelikse toelaag, het sy gesê.

Mbuga is ’n ma van sewe kinders wat die huis verlaat het om beter geleenthede na te jaag, maar – buiten Haingura wat by haar woon – het sy jare laas van sommige van hulle gehoor of enige ondersteuning ontvang.

Haingura het vertel hy het nog nooit ’n vaste werk gehad nie en sê hy het net los werkies in die gemeenskap gedoen teen min betaling.

Op die oomblik is hy werkloos maar gretig om te werk as die geleentheid hom sou voordoen.

“Ek het skool toe gegaan, maar ek was nooit vir ’n lang tydperk in diens nie. Dit is net daardie werke waar iemand jou kom kry om byvoorbeeld hout te kap,” het hy gesê.

PENSIOENGELDE

Oor haar pensioentoelaag het Mbuga gesê hoewel dit nie genoeg is nie, verlig dit wel hul ellende.

Sodra sy dit ontvang, word dit dadelik bestee aangesien sy net mieliemeel en sous kan koop en na haar kleinkinders se behoeftes kan omsien, asook om die skuld te vereffen wat sy gedurende die maand aangegaan het om haar huishouding te onderhou.

“My pensioentoelaag hou net een dag, want as dit kom, het jy al weke lank daarvoor begroot. Dit sien nie die volgende dag nie, want ek moet dit gebruik om te oorleef,” het sy gesê.

HULP

Haingura, wat gretig is om te werk, het gesê as daar enige barmhartige Samaritaan is wat ’n plaaswerker of ’n helper nodig het, is hy bereid om te gaan werk om te help om die pot aan die kook te hou.

Wat ondersteuning betref, sal die familie dankbaar wees vir hulp in die vorm van kos en basiese benodigdhede, soos klere, matrasse en komberse.

Hulle het gesê vee soos beeste en donkies sal ook baie waardeer word.

“Ons het regtig hulp nodig en as daar barmhartige Samaritane daar buite is wat ons kan help, help ons asseblief,” het hulle gepleit.

– [email protected]