Dit blyk nie dat die BIG-kwessie sterk in die komende verkiesing sal verteenwoordig word nie.
Foto civic264.org.na
Dit blyk nie dat die BIG-kwessie sterk in die komende verkiesing sal verteenwoordig word nie. Foto civic264.org.na

Politici systap BIG-kwessie

Jeugdige betogers wag op antwoorde
Daar tans byna 1,7 miljoen Namibiërs tussen 15 en 59 en teen N$500 per maand elk sal die BIG-toelaag net vir dié ouderdomsgroep N$850 miljoen per maand beloop.
Augetto Graig
“Nee. Niks. Nie een politiek party stel belang nie.”

So het Claudius Riruako van die BIG-koalisie gesê oor politieke partye wat nie die leiding neem om die konsep van ’n basiese inkomstetoelaag (BIG) in die komende nasionale en presidensiële verkiesings te verdedig nie.

Hy het vandeesweek die koalisie se eis vir ’n N$500 per maand universele toelaag vir elke Namibiër jonger as 59 herhaal.

Sy opmerkings volg op ’n optog verlede naweek waaraan talle van Windhoek se jeug deelgeneem het.

Honderde optoggangers het van Ombili, Havana, Okahandja Park, Goreangab en Otjomuise tot agter Shoprite in Katutura en later na Zoo-park in die middestad opgeruk om hul klagskrif te oorhandig.

Die minister in die presidensie verantwoordelik vir geslagsgelykheid, armoede-uitwissing en maatskaplike welsyn, Doreen Sioka, het die klagskrif in ontvangs geneem waarin BIG-ondersteuners aandring op ’n antwoord teen Augustus.

Volgens die Namibiese Statistiekagentskap (NSA) se jongste opname staan Namibië se bevolking tans op 3 022 401, met sowat 93,2% wat jonger as 60 is.

Teen ’n maandelikse bedrag van N$500 per persoon per maand en oor 12 maande, sal die BIG-toelaag die regering nagenoeg N$17 miljard uit die sak jaag. Dit is meer as die N$16,8 miljard wat vir onderwys vir vanjaar se boekjaar begroot is.

Aanvanklik toe die Namibiese Belastingkonsortium (Namtax) die universele toelaag in 2002 voorgestel het as ’n manier om die belastingbasis uit te brei, is slegs N$100 per maand voorgestel, en dit net vir Namibiërs van werkende ouderdom.

Tussen die ouderdomme van 15 en 59 is daar nou, volgens die NSA se opname, byna 1,7 miljoen Namibiërs en teen N$500 per maand elk sal die BIG-toelaag N$850 miljoen per maand beloop net vir dié ouderdomsgroep, ofte wel sowat N$10 miljard per jaar.

Hierdie reuse-uitgawe is een van die hoofredes waarom die Independent Patriots for Change (IPC) nie ’n BIG-voorstander wil wees nie, volgens dié party se woordvoerder, Imms Nashinge.

Hy het bevestig dat die party nooit amptelik met die BIG-koalisie vergader het nie.

“Ons stem saam dat Namibiërs beter verdien en dat iets gedoen moet word, maar ons kan beter (as BIG) doen,” sê hy.

Nashinge betreur die erge en wydverspreide armoede in Namibië, maar sê dat dié toelaag net nie haalbaar is as die land se begroting in ag geneem word nie.

Verder is hy oortuig daarvan dat selfs N$500 per maand nie genoeg sal wees vir Namibië se landelike inwoners om te oorleef nie.

“Daar gebeur niks wat geleenthede vir oud en jonk betref nie. Die toelaag sal nie genoeg wees nie. Ons het iets beter nodig en dit is ’n prioriteit vir ons,” sê hy.

Die IPC sal hul plan vir Namibië se toekoms op 28 Augustus bekend stel, sê hy.

Vir die Popular Democratic Movement (PDM) is ’n onaanvaarbare kenmerk van die BIG-toelaag dat dit van toepassing is op alle Namibiërs, selfs miljoenêrs.

“Ons ondersteun die doelwitte van BIG, maar weens die hoë werkloosheidsyfer sal ons eerder ’n werkloosheidstoelaag ondersteun, eerder as iets vir almal. Kom ons fokus op iets soos ’n toelaag vir die werklose jeug,” het die PDM-leier, McHenry Venaani, gesê.

Die Landless People’s Movement (LPM) se tweede adjunk-bedryfsekretaris, Eneas Emvula, sê egter sy party het die BIG-voorstel twee jaar gelede ondersoek en dat hulle die voorstel in beginsel ondersteun.

Volgens hom glo die LPM in die sosioëkonomiese impak van BIG op die mees kwesbare Namibiërs. Hy het ook die stimulerende impak op die ekonomie en die stabiliserende bydrae tot huishoudelike finansies beklemtoon.

Hy het die sukses van die BIG-toetsprojek op Omitara benadruk en sê BIG sal ’n noodsaaklike ingryping in Namibië wees.

“Die geld is daar en as dit toegepas word, sal die werkende mense deur belasting daarvoor betaal,” sê hy.

Emvula het geen beswaar dat die toelae vir almal sal wees nie, en ontken ook dat dit alkoholmisbruik, misdaad of luiheid sal bevorder.

Hy sê hy het persoonlik die jongste klagskrif onderteken.

“Dalk moes ons vroeër ons steun in die openbaar uitgespreek het,” het hy gesê oor die koalisie se siening dat nie een van die politieke partye die BIG-konsep in die komende verkiesing sal bevorder nie.

Swapo se sekretaris-generaal, Sophia Shaningwa, het teen druktyd nie op navrae en oproepe van Republikein gereageer nie.

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-09-28

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Rugby Championship: New Zealand 33 vs 13 Australia LaLiga: Real Valladolid 1 vs 2 Mallorca | Celta Vigo 0 vs 1 Atletico Madrid | Espanyol 1 vs 2 Villarreal | Las Palmas 1 vs 1 Real Betis | Barcelona 1 vs 0 Getafe | Girona 0 vs 0 Rayo Vallecano SerieA: AC Milan 3 vs 0 Lecce European Championships Qualifying: Plymouth Argyle 3 vs 1 Luton Town English Championship: Plymouth Argyle 3 vs 1 Luton Town #N/A Currency: GBP to NAD 22.84 | EUR to NAD 19.09 | CNY to NAD 2.44 | USD to NAD 17.11 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.26 | EGP to NAD 0.35 | KES to NAD 0.13 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.64 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.14 | RUB to NAD 0.18 | INR to NAD 0.2 | USD to DZD 131.76 | USD to AOA 940.1 | USD to BWP 13.08 | USD to EGP 48.31 | USD to KES 128.48 | USD to NGN 1666.22 | USD to ZAR 17.1 | USD to ZMW 26.37 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1920.41 Up +0.02% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 14449.05 Up +0.55% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 31276.91 Up +0.08% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9653.37 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 658.55/OZ DOWN -0.0053 | Copper US$ 4.56/lb DOWN -0.0111 | Zinc US$ 3 089.80/T DOWN -0.37% | Brent Crude Oil US$ 72.65/BBP UP +1.49% | Platinum US$ 1 001.11/OZ DOWN -0.0062 #N/A