Praat Saam Briewe
Praat Saam Briewe

Afrikaans My Moedertaal - Afrikaans Eerste Taal

ǀAWEBAHE JOHANNES ǀǀHOESEB SKRYF:

Iemand het nou die dag vir my gevra hoe dit moontlik is, dat ek ’n Damara, Afrikaans vlot kan praat, goed kan lees en skryf, onderwyl Afrikaans nie my moedertaal is nie. Hierdie vraag het my gedagtes ver teruggevoer na my laerskooldae op Outjo, asook die hoërskooldae op Uis waartydens Afrikaans deurlopend as onderrigmedium gebruik was en as ’n taalvak aangebied is.

Dit was destyds vir my ’n belewenis wanneer onse onderwysers Afrikaans gepraat, gelees en geskryf het, want dit was suiwer en knap gedaan, beide die uitspraak, woordorde in sinsbou en skryfwyse (spel) van die woorde.

Ek kan onthou, nog baie goed hoe ons as studente in 1978, 1979 en 1980 die Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal (HAT) en ander Afrikaanse woordeboeke moes gaan raadpleeg het, om die betekenisse van sommige woorde na te spoor, nadat die Skoolhoof van Petrus !Ganeb Hoërskool, wyle meneer Chris de Souza, vir ons in Afrikaans toegespreek het. Hy het ast'ware gevleuelde Afrikaans gebesig.

Ons het vir hom nageboots (nageaap) en, wannneer ons die skonere geslag wou beïndruk het, het ons mannetjies daardie Afrikaanse terme gebruik, soms op ’n wyse wat onvanpas was en glad nie toepaslik was nie.

Destyds het die oorgrote meerderheid van die Afrikaanse taalhandboeke waarmee ek in aanraking gekom het, “Afrikaans My Moedertaal” geheet, en sommige van ons het op die vlak van “Afrikaans Eerste Taal Hoërgraad” studeer tot op universiteit.

Desnietemin weet ek van vele van my skoolmaats, medestudente op universiteit wat Afrikaans veel beter as ek kan besig en kan skryf. Een van die mees begaafde Afrikaanse taalsprekers en skrywers van formaat is ’n Damara, genaamd wyle Meester en Ouderling Levi ǀNarib, wat vandeesmaand oorlede is.

Dit is raadsaam vir ieder en elk wat sy of haar vaardigheid in enige taal wil opknap, om liefde vir lees aan te wakker, en gereeld geskrewe materiaal in daardie taal te lees, en pogings aan te wend om te skryf.

Diegene wat hul skryfvaardighede in Afrikaans as taal wil opknap, kan bloot net die “Afrikaanse Woordelys en Spelreels” as ’n bron naslaan.

Deesdae hoef ’n mens nie in lessenaarsboekvorm na die Woordeboek van die Afrikaanse Taal (WAT), Verklarende Afrikaanse Woordeboek (VAW), die Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal (HAT) of die Afrikaanse Woordelys en Spelreels rond te soek nie, want al hierdie boeke is, danksy gevorderde tegnologiese ontwikkeling, ook aanlyn beskikbaar. Al wat benodig word, is ’n slimfoon.

Kommentaar

Republikein 2024-11-23

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Katima Mulilo: 20° | 36° Rundu: 20° | 37° Eenhana: 22° | 36° Oshakati: 25° | 35° Ruacana: 22° | 36° Tsumeb: 23° | 36° Otjiwarongo: 22° | 35° Omaruru: 23° | 36° Windhoek: 23° | 34° Gobabis: 23° | 35° Henties Bay: 14° | 19° Swakopmund: 14° | 16° Walvis Bay: 13° | 20° Rehoboth: 23° | 35° Mariental: 24° | 38° Keetmanshoop: 24° | 39° Aranos: 28° | 38° Lüderitz: 13° | 25° Ariamsvlei: 23° | 40° Oranjemund: 13° | 21° Luanda: 25° | 26° Gaborone: 22° | 36° Lubumbashi: 17° | 32° Mbabane: 18° | 31° Maseru: 16° | 32° Antananarivo: 17° | 31° Lilongwe: 22° | 33° Maputo: 23° | 31° Windhoek: 23° | 34° Cape Town: 17° | 27° Durban: 20° | 25° Johannesburg: 19° | 31° Dar es Salaam: 26° | 32° Lusaka: 22° | 33° Harare: 21° | 31° #REF! #REF!