Grondloses eis geregtigheid

’n Reusevergadering die naweek het tot uitdagende en emosionele eise gelei.
Catherine Sasman
Catherine Sasman - ’n Reusevergadering die afgelope naweek op Keetmanshoop was die begin van ’n nuwe trajek in die grondhervormingsdebat.

Die byeenkoms is in die J. Stefanus-stadion, in die Tseiblaagte-woonbuurt, gehou en was die eerste van 'n beplande landwye veldtog in aanloop tot die tweede grondkonferensie.

Mense van alle vlakke van die samelewing het dit bygewoon.

’n Groep wat hulself die Beweging van Grondlose Mense noem, eis dat voorvaderlike grondregte herstel moet word en dring op 'n nuwe benadering tot die regering se hervestigingsprogram. Hulle eis ook meer kommunale grond.

Mnr. Bernadus Swartbooi, ’n sleutelfiguur van dié begewing, het die regering se grondhervormingsprogram as "gebroke" beskryf. Swartbooi is die voormalige adjunkminister van grondhervorming.

Swartbooi het gesê hy is afgedank omdat hy geweier het om die minister van grondhervorming, mnr. Utoni Nujoma, om verskoning te vra ná hy hom gekritiseer het. Hy het gesê hy weier om verskoning te vra, omdat hy die waarheid gepraat het.

Hy het gesê die regering ontken die waarheid oor grondontneming van die Damara, Nama, Ovaherero, San en ander gemeenskappe.

“Die regering gee voor wanneer mense vir grond vra, dit stamgebonde en gierig is en dat haat hul versoeke aanblaas. Ons weet wat om met die grond te doen. Die regering kan ons nie beledig en ons onpatrioties noem wanneer ons die kwessie van grondverliese opper nie," het Swartbooi gesê.

Swartbooi het Nujoma se interpretasie verwerp dat eise vir voorvaderlike grond 'n terugkeer na Bantustans is.

“Die eise vir voorvaderlike grond onder die Damara, Nama, Ovaherero, San en ander gemeenskappe is nie anti-Owambo of anti-Kavango of teen vrede nie. Dis gebaseer op ’n geskiedkundige waarheid. Ons is een volk: Namibiërs. Ons is lief vir vrede en werk as een volk saam vir vrede," het Swartbooi gesê.

Hy het 'n heldeontvangs met sy terugkeer na die //Kharasstreek ontvang.

Hoofman Petrus Kooper van die Kaii-/Khaun //Aes, het gesê die grondwetlike bepaling dat enige Namibiër homself in enige deel van die land mag vestig, neem nie die impak van grondontneming in ag nie.

Hy sê in die Hardap en //Kharasstreke word die meeste hervestigingsplase gekoop, maar die inwoners trek nie voordeel daaruit nie.

Kooper sê die resolusie dat geen voorvaderlike grondeise gemaak sou word nie, is by die eerste grondkonferensie in 1991 aanvaar "omdat ons die regering vertrou het om diegene wat grond verloor het te hervestig".

"Daarenteen is mense van ander streke, wat nie grond verloor het, nie daar hervestig," het Kooper gesê.

Hy het voorgestel dat die 1991-resolusie vervang moet word met die Verenigde Nasies se verklaring oor menseregte waarin bepaal word dat inheemse mense die reg tot grond, gebiede en bronne het wat hulle oorspronklik besit het, kry.

IDA HOFFMANN

Die Swapo-parlementslid en voorsitter van die Nama Tegniese Komitee, me. Ida Hoffmann, sê die 1904-1908 volksmoord reparasie-onderhandelinge kan nie regverdig opgelos word indien die kwesie van "verlore grond" nie óók opgelos word nie.

“Hierdie eise kan nie onder die mat ingevee word onder die voorwendsel van stamgebondenheid en 'n verenigde nasie nie," het Hoffmann gesê.

Die president van Swanu, mnr. Usutuaije Maamberua, sê hy hoop die landwye vergaderings is onder meer 'n beroep dat die tweede grondkonferensie voor November gehou sal word en dat die hervestigingsprogram intussen gestaak sal word.

Maamberua het ook gevra dat minister Nujoma van sy portefeulje onthef moet word oor sy "disrespek en onsensitiwiteit teenoor die nasate van die slagoffers van die volksmoord".

Kommentaar

Republikein 2024-09-21

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

LaLiga: Deportivo Alaves 2 vs 1 Sevilla | Leganés 0 vs 2 Athletic Club | Real Betis 2 vs 1 Getafe SerieA: Hellas Verona 2 vs 3 Torino | Cagliari 0 vs 2 Empoli European Championships Qualifying: Stoke City 1 vs 3 Hull City English Championship: Stoke City 1 vs 3 Hull City Katima Mulilo: 20° | 36° Rundu: 22° | 37° Eenhana: 18° | 38° Oshakati: 18° | 37° Ruacana: 18° | 36° Tsumeb: 22° | 35° Otjiwarongo: 15° | 33° Omaruru: 15° | 35° Windhoek: 15° | 31° Gobabis: 12° | 32° Henties Bay: 11° | 21° Wind speed: 18km/h, Wind direction: NW, Low tide: 07:11, High tide: 13:35, Low Tide: 19:41, High tide: 01:54 Swakopmund: 13° | 15° Wind speed: 21km/h, Wind direction: N, Low tide: 07:09, High tide: 13:33, Low Tide: 19:39, High tide: 01:52 Walvis Bay: 11° | 20° Wind speed: 21km/h, Wind direction: N, Low tide: 07:09, High tide: 13:32, Low Tide: 19:39, High tide: 01:51 Rehoboth: 11° | 32° Mariental: 12° | 34° Keetmanshoop: 11° | 31° Aranos: 11° | 33° Lüderitz: 13° | 21° Ariamsvlei: 10° | 30° Oranjemund: 14° | 30° Luanda: 22° | 24° Gaborone: 12° | 25° Lubumbashi: 19° | 35° Mbabane: 8° | 12° Maseru: 4° | 17° Antananarivo: 11° | 32° Lilongwe: 19° | 30° Maputo: 14° | 22° Windhoek: 15° | 31° Cape Town: 11° | 24° Durban: 13° | 18° Johannesburg: 6° | 19° Dar es Salaam: 23° | 30° Lusaka: 19° | 29° Harare: 13° | 28° Currency: GBP to NAD 23.26 | EUR to NAD 19.53 | CNY to NAD 2.48 | USD to NAD 17.5 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.28 | EGP to NAD 0.35 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.65 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.16 | RUB to NAD 0.19 | INR to NAD 0.21 | USD to DZD 131.91 | USD to AOA 927.77 | USD to BWP 13.17 | USD to EGP 48.46 | USD to KES 128.48 | USD to NGN 1593.37 | USD to ZAR 17.41 | USD to ZMW 26.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1831.97 Down -0.38% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 14246.86 Up +0.44% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 30937.69 Up +1.96% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9651.25 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 622.23/OZ UP +1.35% | Copper US$ 4.31/lb DOWN -0.0032 | Zinc US$ 2 884.80/T DOWN -0.23% | Brent Crude Oil US$ 74.74/BBP DOWN -0.0019 | Platinum US$ 976.09/OZ DOWN -0.0067 Sport results: LaLiga: Deportivo Alaves 2 vs 1 Sevilla | Leganés 0 vs 2 Athletic Club | Real Betis 2 vs 1 Getafe SerieA: Hellas Verona 2 vs 3 Torino | Cagliari 0 vs 2 Empoli European Championships Qualifying: Stoke City 1 vs 3 Hull City English Championship: Stoke City 1 vs 3 Hull City Weather: Katima Mulilo: 20° | 36° Rundu: 22° | 37° Eenhana: 18° | 38° Oshakati: 18° | 37° Ruacana: 18° | 36° Tsumeb: 22° | 35° Otjiwarongo: 15° | 33° Omaruru: 15° | 35° Windhoek: 15° | 31° Gobabis: 12° | 32° Henties Bay: 11° | 21° Wind speed: 18km/h, Wind direction: NW, Low tide: 07:11, High tide: 13:35, Low Tide: 19:41, High tide: 01:54 Swakopmund: 13° | 15° Wind speed: 21km/h, Wind direction: N, Low tide: 07:09, High tide: 13:33, Low Tide: 19:39, High tide: 01:52 Walvis Bay: 11° | 20° Wind speed: 21km/h, Wind direction: N, Low tide: 07:09, High tide: 13:32, Low Tide: 19:39, High tide: 01:51 Rehoboth: 11° | 32° Mariental: 12° | 34° Keetmanshoop: 11° | 31° Aranos: 11° | 33° Lüderitz: 13° | 21° Ariamsvlei: 10° | 30° Oranjemund: 14° | 30° Luanda: 22° | 24° Gaborone: 12° | 25° Lubumbashi: 19° | 35° Mbabane: 8° | 12° Maseru: 4° | 17° Antananarivo: 11° | 32° Lilongwe: 19° | 30° Maputo: 14° | 22° Windhoek: 15° | 31° Cape Town: 11° | 24° Durban: 13° | 18° Johannesburg: 6° | 19° Dar es Salaam: 23° | 30° Lusaka: 19° | 29° Harare: 13° | 28° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.26 | EUR to NAD 19.53 | CNY to NAD 2.48 | USD to NAD 17.5 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.28 | EGP to NAD 0.35 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.65 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.16 | RUB to NAD 0.19 | INR to NAD 0.21 | USD to DZD 131.91 | USD to AOA 927.77 | USD to BWP 13.17 | USD to EGP 48.46 | USD to KES 128.48 | USD to NGN 1593.37 | USD to ZAR 17.41 | USD to ZMW 26.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1831.97 Down -0.38% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 14246.86 Up +0.44% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 30937.69 Up +1.96% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9651.25 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 622.23/OZ UP +1.35% | Copper US$ 4.31/lb DOWN -0.0032 | Zinc US$ 2 884.80/T DOWN -0.23% | Brent Crude Oil US$ 74.74/BBP DOWN -0.0019 | Platinum US$ 976.09/OZ DOWN -0.0067