Kasregisters klingel lekker aan begin van 4de kwartaal

William Horne – Kleinhandel het die vierde kwartaal van 2018 op ’n galop begin met verkope van 2,2% méér as ’n jaar gelede nadat inflasie verreken is.

Dié groeikoers vir Oktober, wat Statistieke Suid-Afrika (SSA) Woensdag uitgereik het, volg op die powere 0,6%-groei in September.

Rekordverkope op Swart Vrydag in November en Kersfees in Desember kan beteken dat die ekonomie in die vierde kwartaal begin spoed optel.

Oor drie maande gemeet het kleinhandelverkope met 1% gegroei teenoor die vorige aaneenlopende drie maande.

Groei in die bruto binnelandse produk (BBP) was in die derde kwartaal 2,2% op ’n kwartaalgrondslag, het SSA verlede week bekend gemaak.

Handel verteenwoordig 15% van die land se BBP, en kleinhandel is ’n groot deel daarvan.

Die Nedbank-ekonome Johannes Khosa en Dennis Dykes reken die tendens van goeie kleinhandelverkope sal voortduur.

“Groei in kleinhandelverkope sal waarskynlik in die komende maande sterk bly, aangesien verbruikersbesteding ondersteun sal word deur inflasie wat na verwagting (in Desember) laer sal wees en dus sal lei tot ’n styging in persoonlike besteebare inkomste.”

Nedbank sê as dié jongste data saam met ander onlangse aanwysers gelees word, toon dit ’n voortdurende herstel in die ekonomie in die vierde kwartaal.

Volgens Lara Hodes, ekonoom van Investec, was die kleinhandelverkope hoër as die 1,5% wat die mark verwag het.

Hodes wys egter daarop dat ooroptimistiese groeiverwagtinge met ’n knippie sout geneem moet word.

In Oktober het prysstygings in die kleinhandel tot 1,9% verlangsaam – baie minder as die verbruikersprysinflasie van 5,1% vir dié maand. Dit beteken kleinhandelaars se winsgewendheid word steeds bedreig deur die trae algehele vraag na hul produkte.

Die sterkste groei, van 10,1% op ’n jaargrondslag, was in die kategorie vir meubels en elektroniese toestelle. Verbruikers het verlede jaar maar op ou rusbanke bly sit weens druk op hul beursies en ook onsekerheid in die doodsnikke van oudpres. Jacob Zuma se regime. Die styging wys dus ’n mate van verbruikersvertroue wat ’n jaar gelede afwesig was.

Verkope by algemene handelaars bly papperig, met groei van 0,6%, maar verkope van pille, grimering en toiletware het stewig gegroei teen 4,2%, en dié van klere en skoene teen 3,4%.

Die enigste twee kategorieë waarvan reële verkope gedaal het, was by spesialishandelaars soos tabakwinkels, bakkerye en deli’s (-1,4%) en ysterware, verf en glas (-1,2%).

Volgens Hodes wys die groei onder die sogenaamde “ander kleinhandelaars” op toenemende vertroue in aanlyn verkope wat onder dié kategorie val, ten koste van tradisionele kleinhandelaars se markaandeel. Dié kategorie sluit wel ook onder meer winkels vir gebruikte goedere en boekwinkels in.

Luidens die Buro vir Ekonomiese Navorsing (BER) se nuutste opname van kleinhandel vir die vierde kwartaal van 2018 is daar nog baie uitdagings vir kleinhandelaars weens die druk op verbruikers.

“Die jongste opname dui daarop dat die groei in kleinhandelverkope in die vierde kwartaal kan styg, met Desember se petrolprysverlaging wat vir huishoudings verligting sal bied. Maar ’n skerp versnelling word nie verwag nie.

“Kleinhandelaars sukkel steeds weens swak verbruikersvraag. Die verhouding van skuld tot besteebare inkomste styg steeds, terwyl gedempte huishoudelike kredietverlening, negatiewe sentiment en ’n gebrek aan werkvooruitsigte verbruikers steeds kwel.” – Netwerk24