Landbouminister sê oor AgriBusDev
Meer as 5 600 van 8 950 hektaar grond wat vir besproeiingsdoeleindes geoormerk is, is tans onder produksie.
Mathias Haufiku – Besonderhede van die ministerie van landbou, water en grondhervorming se planne om die maatskappy te sluit wat die mandaat het om die land se groenskemaprojekte – 'n sentrale komponent van die regering se veldtog vir voedselsekuriteit – te bedryf, word vervat in amptelike dokumente wat Republikein se susterkoerant Namibian Sun bekom het.
Verlede maand het die landbouminister, mnr. Calle Schlettwein, in 'n voorlegging van tien bladsye aan die kabinet die redes uiteengesit waarom AgriBusDev se deure moet sluit, minder as 'n dekade nadat dit op die been gebring is.
Volgens Schlettwein is AgriBusDev die rede waarom groenskemas onderpresteer, hoofsaaklik as gevolg van sy sakemodel.
“Die hoofkantoor het baie traag besluite geneem in verband met boerdery en bedryfsake, en finansiële besluite van hoofkantoor het groenskemas van die kans ontneem om betyds die nodige insette te ontvang,” het hy gesê.
Hy het swak bestuur van die groenskemas se sakebedrywighede, bates en finansies, sowel as 'n “beperkende” bestuursmodel as die grootste uitdagings gelys.
Schlettwein het voorgestel dat groenskemas aan private ondernemers uitgekontrakteer word en dat hulle as afsonderlike sake-entiteite moet funksioneer, elk met 'n bestuurskomitee om toesig te hou oor die bestuur van projekte.
Hy wil ook projekbestuurders vir elke projek hê, wat verantwoordelik sal wees vir die daaglikse bedrywighede.
Die minister het AgriBusDev daarvan beskuldig dat hy kleinskaalse boere buitensporige huurgelde vra, soms meer as N$11 000 per maand. Hulle betaal ook 'n administratiewe heffing van 5% aan AgriBusDev.
“Kleinskaalse boere word verbied om ongebruikte grond wat onbewerk is te bewerk, omdat die bestuur nie die onbewoonde erwe aan die boere verhuur het nie,” het hy gesê.
Hy het bygevoeg plaaslike inwoners kry nie die eerste opsie om grond by groenskemas te huur nie.
Schlettwein het verder gesê huise word deur amptenare van AgriBusDev beset wat geoormerk is vir kleinskaalse boere by projekte soos die Muses- en Sikondo-besproeiingskemas.
PERSONEEL
Meer as 5 600 van 8 950 hektaar grond wat vir besproeiingsdoeleindes geoormerk is, is tans onder produksie.
Die minister het aangevoer politieke en tradisionele leiers, sowel as kleinskaalse boere in die streke waar die groenskemas geleë is, het gevra vir die verwydering van AgriBusDev.
Schlettwein het verder aangedring op die afskaffing van 'n memorandum van verstandhouding wat deur die landbouministerie en AgriBusDev onderteken is en dat die maatskappy as die operateur van die groenskemas verwyder word.
Hy wil hê alle personeellede moet na die departement ingenieursdienste van die direktoraat landbouproduksie oorskuif.
In 'n boodskap wat deur AgriBusDev-werknemers versprei word, beweer sommige werknemers dat hulle gebel en ingelig is dat poste aan hulle toegeken sal word sonder enige konsultasie.
Die werknemers het die regering die skuld gegee vir AgriBusDev se mislukking en gesê bykomende verantwoordelikheid is op die entiteit se skouers geplaas, sonder die nodige finansiële en tegniese ondersteuning.
Hulle het ook gesê die ministerie se besluit om senior amptenare van die landbouministerie op die AgriBusDev-raad te laat dien, het beteken daar was geen behoorlike wigte en teenwigte nie.
“Indien AgriBusDev ontbind word, sal werknemers standaard-afleggingsprosedures ondergaan waar hulle gevra word om óf hul afleggingspakkette te neem óf om die nuwe pos te aanvaar wat hulle aangebied word?” het die werknemers gevra.
Hulle het bygevoeg: “Werknemers wil die kabinet in kennis stel hulle het nie ingestem om enige poste wat deur die landbouministerie aan hulle aangebied word, te aanvaar nie en geen dienskontrakte sal onderteken word voordat hul vrae nie volledig beantwoord is nie.
“As die maatskappy ontbind moet word, gegewe die onduidelikheid oor die situasie, verkies werknemers om eerder hul afleggingspakkette te neem as om die poste wat by die ministerie aangebied word te aanvaar,” het hulle gesê.
- [email protected]
Verlede maand het die landbouminister, mnr. Calle Schlettwein, in 'n voorlegging van tien bladsye aan die kabinet die redes uiteengesit waarom AgriBusDev se deure moet sluit, minder as 'n dekade nadat dit op die been gebring is.
Volgens Schlettwein is AgriBusDev die rede waarom groenskemas onderpresteer, hoofsaaklik as gevolg van sy sakemodel.
“Die hoofkantoor het baie traag besluite geneem in verband met boerdery en bedryfsake, en finansiële besluite van hoofkantoor het groenskemas van die kans ontneem om betyds die nodige insette te ontvang,” het hy gesê.
Hy het swak bestuur van die groenskemas se sakebedrywighede, bates en finansies, sowel as 'n “beperkende” bestuursmodel as die grootste uitdagings gelys.
Schlettwein het voorgestel dat groenskemas aan private ondernemers uitgekontrakteer word en dat hulle as afsonderlike sake-entiteite moet funksioneer, elk met 'n bestuurskomitee om toesig te hou oor die bestuur van projekte.
Hy wil ook projekbestuurders vir elke projek hê, wat verantwoordelik sal wees vir die daaglikse bedrywighede.
Die minister het AgriBusDev daarvan beskuldig dat hy kleinskaalse boere buitensporige huurgelde vra, soms meer as N$11 000 per maand. Hulle betaal ook 'n administratiewe heffing van 5% aan AgriBusDev.
“Kleinskaalse boere word verbied om ongebruikte grond wat onbewerk is te bewerk, omdat die bestuur nie die onbewoonde erwe aan die boere verhuur het nie,” het hy gesê.
Hy het bygevoeg plaaslike inwoners kry nie die eerste opsie om grond by groenskemas te huur nie.
Schlettwein het verder gesê huise word deur amptenare van AgriBusDev beset wat geoormerk is vir kleinskaalse boere by projekte soos die Muses- en Sikondo-besproeiingskemas.
PERSONEEL
Meer as 5 600 van 8 950 hektaar grond wat vir besproeiingsdoeleindes geoormerk is, is tans onder produksie.
Die minister het aangevoer politieke en tradisionele leiers, sowel as kleinskaalse boere in die streke waar die groenskemas geleë is, het gevra vir die verwydering van AgriBusDev.
Schlettwein het verder aangedring op die afskaffing van 'n memorandum van verstandhouding wat deur die landbouministerie en AgriBusDev onderteken is en dat die maatskappy as die operateur van die groenskemas verwyder word.
Hy wil hê alle personeellede moet na die departement ingenieursdienste van die direktoraat landbouproduksie oorskuif.
In 'n boodskap wat deur AgriBusDev-werknemers versprei word, beweer sommige werknemers dat hulle gebel en ingelig is dat poste aan hulle toegeken sal word sonder enige konsultasie.
Die werknemers het die regering die skuld gegee vir AgriBusDev se mislukking en gesê bykomende verantwoordelikheid is op die entiteit se skouers geplaas, sonder die nodige finansiële en tegniese ondersteuning.
Hulle het ook gesê die ministerie se besluit om senior amptenare van die landbouministerie op die AgriBusDev-raad te laat dien, het beteken daar was geen behoorlike wigte en teenwigte nie.
“Indien AgriBusDev ontbind word, sal werknemers standaard-afleggingsprosedures ondergaan waar hulle gevra word om óf hul afleggingspakkette te neem óf om die nuwe pos te aanvaar wat hulle aangebied word?” het die werknemers gevra.
Hulle het bygevoeg: “Werknemers wil die kabinet in kennis stel hulle het nie ingestem om enige poste wat deur die landbouministerie aan hulle aangebied word, te aanvaar nie en geen dienskontrakte sal onderteken word voordat hul vrae nie volledig beantwoord is nie.
“As die maatskappy ontbind moet word, gegewe die onduidelikheid oor die situasie, verkies werknemers om eerder hul afleggingspakkette te neem as om die poste wat by die ministerie aangebied word te aanvaar,” het hulle gesê.
- [email protected]
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie