Nuwe wending kom in grondbelastingsage

Elvira Hattingh

Terwyl die waardasiehof vir grondeienaars tussen 1 Augustus en 19 September voortgaan, sal ’n aansoek in die hoërhof terselfdertyd aangehoor word wat, indien dit slaag, die hele proses ter syde kan stel.
Dit volg nadat regter Shafimane Ueitele op die vooraand van die waar­dasiehofsittings, wat op Maandag 1 Augustus op Grootfontein moet begin, ’n bevel in die hoërhof uitgereik het dat die verhoor van verskeie hofsake tussen grondeienaars en die regering oor grondbelasting saamgevoeg moet word.
Die gekonsolideerde saak sal gevolglik op 1 en 2 September deur ’n volbank regters in die hoërhof aangehoor word. Die regters wat die betrokke sal wees, is Ueitele asook Thomas Masuku.
Dit volg nadat ’n ooreenkoms bereik is tussen Constitution Watch, wat die Kambazembi Gasteplaas verteenwoordig, asook die respondente wat uit die ministeries van landbou, water en bosbou, finansies, die grondhervorming se advieskomitee, die kommissaris van binnelandse inkomste en die aanklaer-generaal van Namibië bestaan.
Constitution Watch se regs­verteenwoordiger, mnr. Charlie Bodenstein, het gesê nadat regter Collins Parker Kambazembi Gasteplaas se dringende­ aansoek van 23 Junie in die hoërhof van die hand gewys het, is die applikante en respondente afsonderlik deur regters van die hoërhof ingeroep, wat voorgestel het dat die partye se ses onder­skeie hofaansoeke saamgevoeg word.
Daarna het die grondeienaars met die staat onderhandel om aan die regters se voorstel te voldoen. Constitution Watch het onderneem om ’n hangende appèlsaak voor die hooggeregshof te onttrek en nie voort te gaan met aansoek A160 van 2016 nie – waarin onder meer gevra word dat die ministerie van grondhervorming verbied word om grondbelasting te eis tot tyd en wyl uitspraak in verskeie ander hangende sake gelewer word.
Ondanks Constitution Watch se versoek, wou die staat nie instem om die waardasiehofsitting asook die betaling van grondbelasting op 29 Julie 2016 op te skort nie. Dus sal waar­dasiehofsittings voortgaan soos beplan.

SAKE SAAMGEVOEG
Die sake wat dan saamgevoeg word, sluit in ’n aansoek van 2013, waarin die applikant sekere voorsienings van die wet teenstrydig met die Grondwet wil verklaar asook ’n aansoek van 2015 waarin die applikant wil hê die grondwaardasie van die 2013-’14-boekjaar moet hersien en tersyde gestel word.
In nog ’n aansoek van 2016 wat gekonsolideer sal word, word dieselfde in verband met 2015-’16 se grondwaardasie gevra.
Die derde saak wat gekonsolideer word kom ook van 2015, waarin die applikant beweer wat die 2014-’15-grondwaardasies betref, is teenstrydig met sekere regulasies in die wet opgetree. In saak A234 van 2015 vra die applikant dat sekere wetswysigings deur die re­gering in die hof nietig verklaar moet word en in die laaste saak moet uitspraak op die meriete van ’n saak gelewer word. Dit is dieselfde saak wat Parker onlangs gesê het is nie dringend nie.
Bodenstein sê dit beteken egter nie dat die meriete van dié saak nie geldig is nie.
“Die uitspraak was slegs oor die aspek van dringendheid en nie oor die meriete van die aansoek nie, naamlik of die huidige waardasiehof ongeldig is al dan nie. Die meriete moet nog aangehoor word en dit sal nou deel uitmaak van die gekonsolideerde saak wat op 1 en 2 September gesamentlik aangehoor word.”
Nadat die waardasiehofsitting op 1 Augustus op Grootfontein in die magistraatshof afgehandel is, sal dit op 8 Augustus op Gobabis begin. Daarna word dit op 15 Augustus op Mariental begin en ook ‘n sitting in die magistraatshowe op Keetmanshoop, Outjo, Otjiwarongo, Omaruru en ten laaste in Windhoek hê.