Psemas: Tandpyn lede se voorland

Henriette Lamprecht – Tandartse in Namibië wat 'n kontrak met die staat se mediese fonds (Psemas) het, gaan vanaf 1 November nie meer lede van dié fonds behandel nie, behalwe as die tandheelkundige tariewe verhoog word.Tans geld die Vereniging vir Namibiese Mediese Fondse (Namaf) se standaardtariewe van sewe jaar gelede (2014). “As verskaffers van tandheelkundige dienste kan ons nie voortgaan om dienste minder as kosprys te voorsien nie. Ons kan nie gedwing word om die regering te subsidieer terwyl ons onsself aan finansiële ondergang blootstel nie,” sê die president van die Namibiese tandheelkundige vereniging (NDA), dr. Maren Thomson. Psemas-lede sal gevolglik eers die sak moet skud vir 2021-tariewe, voordat hulle dit self by die fonds sal moet terugeis. Die NDA het in twee briewe in April en Mei vanjaar aan die ministerie van finansies hul besware gelug oor die feit dat lede “aansienlik meer op die behandeling van Psemas-lede bestee, as waarvoor hulle vergoed word”.Die ministerie se verweer by monde van sy waarnemende uitvoerende direkteur, mnr. Francois Brand, op 17 September was dat die ministerie “verwante rolspelers oor die kwessie konsulteer” en die vereniging ingelig sou word wanneer 'n besluit geneem is. Geen tydsverwysing is egter aan dié besluit gekoppel nie. Brand het ook namens die ministerie gesê Psemas is besig met verskeie wysigings om die status van die skema te verbeter.Thomson sê egter die geraakte tandartse is nou “op die punt om 'n moontlike veranderende reis aan te pak, terwyl ons probeer om optrede te implementeer” oor die “benarde finansiële situasie wat die bestaan van ons beroep bedreig”.Sy verwys na koste-ontledings van insetkoste en spesifiek die koste van materiaal in gekose prosedures wat ook aan die ministerie verskaf is. Dit is verder vergesel van 'n verslag van Deloitte Namibia wat die akkuraatheid van die NDA se ontledings bevestig.Thomson sê dit is hieruit duidelik die insetkoste van die betrokke prosedures oorskry “by verre” die huidige 2014-standaardtariewe. Met verwysing na Psemas sê die NDA dit is nie 'n mediese fonds nie en word ook nie deur die wet vir mediese fondse beheer nie. Hoewel die Psemas-kontrak verwys na Psemas-reëls en regulasies, het dit nog nie in die Staatskoerant verskyn nie en wat maak dat dit geen statutêre status het nie. Volgens die NDA het die ministerie van finansies terme en voorwaardes algemeen bekend as die “Psemas-kontrak” vasgestel as basis waarop private gesondheidsdiensverskaffers by Psemas registreer en direk vergoed word. “Anders as 'n tradisionele kontrak waar partye oor gemeenskaplik-aanvaarbare terme onderhandel, word die Psemas-terme en voorwaardes in wese eensydig deur die ministerie bepaal. Verskaffers van gesondheidsorg wat regstreeks deur Psemas vergoed wil word, het geen ander keuse as om sulke terme en voorwaardes te aanvaar nie,” sê Thomson.Sy gebruik ook as voorbeeld verskaffers van gesondheidsdienste wat nie tot 'n ooreenkoms verbind kan word waar die ministerie op 'n dag besluit alle dienste mag nie vir meer as N$1 verskaf word nie. Ná 2018 toe die kontrak verval het, het die ministerie volgens Thomson verskeie kere “eensydig besluit om die terme en voorwaardes te verleng”.“In al hierdie verlengings was daar geen ooreenstemming nie; die private diensverskaffers is nooit gekonsulteer nie. Geen onderhandelinge is gehou oor die terme en voorwaardes en in veral die tariewe wat jare gelede vasgestel is nie; dit ten spyte van besware deur die private gesondheidsbedryf.” Volgens Thomson sê die meeste lede ook Psemas oortree dikwels sy eie terme en voorwaardes deur betalings ná 60 dae (en soos bepaal deur die fonds self) te maak. Sy beklemtoon die NDA het voortgegaan om Psemas-lede te behandel ná 'n pleidooi in Junie vanjaar deur die ministerie. Dit is egter nou duidelik dat tandartse se pleidooi nie as 'n saak van dringendheid beskou word nie. Volgens die NDA is ander diensverskaffers soos dokters en aptekers se tariewe reeds tot die van 2021 verhoog. – henriette@republikein.com.na

Psemas: Tandpyn lede se voorland

Kommentaar

Republikein 2025-01-15

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Psemas: Tandpyn lede se voorland

Kommentaar

Republikein 2025-01-15

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie