SADC-ministers bekyk krag en water

Augetto Graig - Ministers van die Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap (SADC) wat vir water- en kragkwessies verantwoordelik is, het verlede Vrydag in Windhoek vergader.

Ministers van Angola, Botswana, die Koninkryk van eSwatini, Lesotho, Mauritius, Mosambiek, Seychelle, Suid-Afrika, Tanzanië, Zambië en Zimbabwe was in Namibië se hoofstad om die stand van sake te bespreek wat water- en kragverskaffing in die streek betref.

Die vergadering is gesamentlik deur Namibië se minister van myne en energie, mnr. Tom Alweendo, en die minister van landbou, water en bosbou, mnr. Alpheus !Naruseb, gelei.

Alweendo het die ministers daaraan herinner dat die vraag na water en krag in die streek weens ontwikkeling en klimaatsverandering toenemend groter raak.

“Die impak van klimaatsverandering word duideliker en al meer nadelig soos gesien kan word aan die hand van onlangse siklone, vloede en die oorheersende droogte in die SADC-streek,” het hy gesê.

“Die nagevolge van uiterste klimaatstoestande bedreig ons lewensbestaan wat water, krag en voedselsekuriteit in die streek betref,” het hy gesê.

“Ons sekerheid om te kan voorsien word bedreig,” het hy gesê.

Alweendo het genoem verouderde fossielbrandstof-kragaanlegte moet aan die einde van hul lewensduur buite werking gestel word.

Boonop droog finansiering vir hierdie ou aanlegte op.

“Die era van die omgewingsbewuste verbruiker, saam met die beskikbaarheid van alternatiewe tegnologie, dwing ons as leiers om radikale volhoubare besluite te neem om nuwe volhoubare infrastruktuur in te bring en ons bestaande infrastruktuur op te gradeer,” het hy gesê.

Alweendo meen dis steeds van kritieke belang om op die energieraamwerk in die streek te fokus.

Hy sê die Suider-Afrikaanse Kragpoel (SAPP) moet versterk word om meer plaaslike kragreguleerders te vestig, meer onafhanklike privaat kragopwekkers op die been te bring, en om die SADC-sentrum vir Hernubare Energie en Kragdoeltreffendheid (SACREEE) beter te befonds.

Streekprojekte moet ook voorkeur geniet, het Alweendo gesê.

“Dit sluit in korttermynstappe soos die rehabilitasie van ou kragstasies en die bou van nuwe kragstasies in om meer as 17 800 MW by SADC-lande se beskikbare elektrisiteit te voeg sodat die tekort aangespreek word en genoeg krag teen 2022 verskaf kan word,” het die minister gesê.

Alweendo het gesê hy is bly 62% van die nuwe projekte van die kragverskaffer wend hernubare bronne aan.

Oorgrenskoppeling van kragnetwerke geniet ook voorkeur, het hy gesê.

Die minister het gesê privaat ondernemings en die jeug moet meer betrek word om met oplossings vir die streek se kragtekort vorendag te kom.

!Naruseb het Namibië se droogtekrisis bespreek.

“Wat oorgrenswatersamewerking betref, oorweeg Namibië seewaterontsouting om watertoevoer na Sentraal-Namibië te versterk. Gesprekke word ook gevoer oor die moontlikheid om ontsoute water na Botswana te vervoer,” het hy gesê.

Verder het !Naruseb gesê die bou van Namibië se grootste dam, die Neckartaldam, en die voorgestelde Noordoewer-/ Vioolsdriftdam teen die laer Oranjerivier sal plaaslike watervoorsiening, kragopwekking en voedselproduksie bevorder.

Hy het ook die belang van jeugbetrokkenheid beklemtoon.

Me. Tumisang Agosi van die Afrika-unie se Jeugklub en mnr. Paseka Lesolang van die wêreldwatervennootskap het die Suider-Afrikaanse ministers namens die jeug toegespreek.

Agosi is die uitvinder van die Leak-Less-klep wat waterbesparing vergemaklik.

Hy het ’n beroep op die ministers gedoen om ’n persentasie van elke goedgekeurde water- en kragprojek aan die jeug toe te staan, en om betrokkenheid, entrepreneurkap, werksgeleenthede en ekonomiese volhoubaarheid vir die jeug moontlik te maak.

Water, krag en voedselveiligheid gaan hand aan hand, het hy gesê.