SOEu2019s: Direksies moet vir mislukkings pa staan
SOEu2019s: Direksies moet vir mislukkings pa staan

SOE’s: Direksies moet vir mislukkings pa staan

Minister Leon Jooste het ’n tweede sterk pleidooi vir die aanvaarding van die wetsontwerp op die bestuur van staatsondernemings gelewer.
Ronelle Rademeyer
Ronelle Rademeyer - Voor staatsondernemings (SOE’s) nie prestasiegedrewe volgens goeie korporatiewe beginsels bestuur word nie, sal die ekonomie nie beter vaar nie.

Daarom sal die vergoeding van direksielede en bestuurders van SOE’s voortaan prestasiegedrewe wees en hulle sal op grond van ’n geïntegreerde strategiese sakeplan beoordeel word.

‘n Nuwe stelsel gaan ook volgende jaar in werking gestel word ingevolge waarvan direksielede deur middel van ’n totale nuwe stelsel op ‘n deursigtige wyse aangestel sal word.

Advertensies sal in die media verskyn en die publiek sal kan aansoek doen, waarna ‘n nominasiekomitee ‘n kortlys sal saamstel en die onderhoude doen.

Só het die SOE-minister, mnr. Leon Jooste, gister tydens die tweede lesingsdebat oor die wetsontwerp op die bestuur van staatsondernemings in die Nasionale Vergadering (NV) gesê.

Hy het benadruk die hervorming van die ekonomie is nie moontlik sonder die hervorming van SOE’s nie.

“Die rol van hierdie entiteite en die wyse waarop hulle die tesourie blootstel, is eenvoudig te enorm om te ignoreer.

“Dit is nou ons kollektiewe verantwoordelikheid om dapper, maar berekende besluite te neem om die verlangde impak te bewerkstellig,” het Jooste aan sy medeparlementariërs gesê.

Hy het dié lang verwagte wetsontwerp wat hierdie sektor uit sy benarde posisie moet red, verlede maand ter tafel gelê.

Volgens hom sal die nuwe wetgewing die bestuursinfrastruktuur van SOE’s dramaties versterk. Hy het die Huis verseker alle vorme van hervorming is op grondige tegniese bewyse geskoei.

Jooste het ook gesê die wetsontwerp sal die regering se toesig versterk en die staat in ’n posisie plaas waar dit as ’n professionele aandeelhouer kan optree.

Volgens hom het sy ministerie reeds ‘n databasis van potensiële direksielede vir SOE’s saamgestel en dit sal binnekort in ‘n elektroniese werwingstelsel omskep word.

Hy sê die grootte, samestelling en vaardigheidsbehoeftes van direksies sal individueel bepaal word en sal afhang van die spesifieke omstandighede waarin ‘n bepaalde entiteit hom bevind.

Direksielede sal ook hul belange moet verklaar en indien daar botsings van belange is, hul posisies ontruim.

Jooste sê die voorgestelde wetgewing maak voorsiening daarvoor dat direksielede persoonlik aanspreeklik gehou kan word vir enige vorm van roekelose verhandeling of wanadministrasie.

Teen 30 Junie vanjaar was die totale batewaarde van die SOE-portfolio N$93 miljard. Die sektor verskaf werk aan 17 224 mense.

Die totale verliese is N$44 miljard, wat ’n netto batewaarde van slegs N$49 miljard beteken.

Die kommersiële SOE’s het ’n batewaarde van N$62 miljard en N$30 miljard se laste.

Daarteenoor het hulle ’n jaarlikse inkomste van N$23 miljard, N$21 miljard se uitgawes, en toon hierdie SOE’s net N$1,9 miljard se wins.

Dit beteken die opbrengs op die bates is ’n skamele 1,2%.

Jooste het benadruk die wetsontwerp moet dringend deur die NV aanvaar word om die herlewing van die sektor te bewerkstellig.

Kommentaar

Republikein 2024-11-24

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Katima Mulilo: 20° | 36° Rundu: 20° | 37° Eenhana: 22° | 36° Oshakati: 25° | 35° Ruacana: 22° | 36° Tsumeb: 23° | 36° Otjiwarongo: 22° | 35° Omaruru: 23° | 36° Windhoek: 23° | 34° Gobabis: 23° | 35° Henties Bay: 14° | 19° Swakopmund: 14° | 16° Walvis Bay: 13° | 20° Rehoboth: 23° | 35° Mariental: 24° | 38° Keetmanshoop: 24° | 39° Aranos: 28° | 38° Lüderitz: 13° | 25° Ariamsvlei: 23° | 40° Oranjemund: 13° | 21° Luanda: 25° | 26° Gaborone: 22° | 36° Lubumbashi: 17° | 32° Mbabane: 18° | 31° Maseru: 16° | 32° Antananarivo: 17° | 31° Lilongwe: 22° | 33° Maputo: 23° | 31° Windhoek: 23° | 34° Cape Town: 17° | 27° Durban: 20° | 25° Johannesburg: 19° | 31° Dar es Salaam: 26° | 32° Lusaka: 22° | 33° Harare: 21° | 31° #REF! #REF!