Botswana-verkiesing: ’n Les vir Namibië en Swapo?

Masisi, BDP uit ná 58 jaar aan bewind
Die leier van die PDM, McHenry Venaani, het Namibië gewaarsku dat magte vandeesmaand óf geneem óf gedeel sal word.
Jemima Beukes
Ná 58 jaar aan bewind het die voormalige president van Botswana, Mokgweetsi Masisi, en die Botswana Democratic Party (BDP), dié land se onlangse verkiesing verloor.

Politieke kenners voer aan dat Masisi se verpletterende nederlaag toegeskryf kan word aan sy verhouding met Zimbabwe se Zimbabwe African National Union-Patriotic Front (Zanu PF) en sy openlike debat met De Beers wat daartoe gelei het dat die land se inkomste vir die eerste keer in die geskiedenis ’n aansienlike afname beleef het.

Masisi word ook van wydverspreide nepotisme, korrupsie en toenemende arrogansie beskuldig, aangesien hy na bewering enigiemand vervolg het wat by hom in onguns verval het.

Botswana het Vrydag geskiedenis gemaak toe die Botswana Democratic Party (BDP) vreedsaam ná 58 jaar se bewind verwyder is en Masisi die presidensiële wedloop verloor het.

“Bewyse is oorweldigend, ons het hierdie verkiesing ver verloor. Ons moet dit aanvaar,” het hy tydens sy toegewingsrede gesê.



NAMIBIË

Die leier van die Popular Democratic Movement (PDM), McHenry Venaani, het Masisi se nederlaag aan die hoë werkloosheidsyfer toegeskryf. Hy het Namibië gewaarsku “dat die tyd aan sy deur klop” en voorspel dat magte vandeesmaand óf geneem óf gedeel sal word.

Hy het opgemerk dat Masisi se arrogansie en korrupsie tot sy ondergang gelei het.

“Masisi se dogters het tenders ter waarde van miljoene. Dieselfde gebeur hier in Namibië; iemand se kind wat in ’n agterplaaswoonstel woon, het ’n tender van N$200 miljoen en bestuur ’n maatskappy vanaf haar bed en skootrekenaar.

“Dit is dinge wat vordering kniehalter en mense sien dit raak. Sosiale media help regtig met verkiesings omdat mense hierdie dinge sien. Ook ander goed soos die gebrek aan toegang tot water en gebrek aan infrastruktuurontwikkeling.

“Trouens, die Botswana-regering het ’n beter regeringsrekord as Namibië, so ons klop aan die deur van Swapo, daardie mag sal gedeel of geneem word.”

Intussen het Swapo op sy amptelike X-veldtogplatform gesê dat Swapo nie dieselfde lot as die BDF sal ly nie.

“Die verkiesings in Botswana het verloop soos dit het. Sommige droom dat wat in Botswana gebeur het in Namibië kan gebeur. Maar dit is ’n droom. In hul sluimering vergeet hulle van ’n paar verskille.”

Swapo se sekretaris-generaal, Sophia Shaningwa, het nie op oproepe gereageer nie.



MASISI SE NEDERLAAG

Die voormalige Botswana-parlementslid, Biggie Butale, meen Botswana was geskok oor die vriendskap tussen Masisi en die Zimbabwiese president, Emmerson Mnangagwa.

Sommige meen die situasie is verder vererger deur die konflik tussen Masisi en De Beers oor die ondertekening van ’n mynhuurkontrak.

“Die president het onwelvoeglike taal by saamtrekke gebruik; Botswana is baie konserwatiewe mense, hulle waardeer nederigheid.

“Tydens onderhandelinge met De Beers het hy by politieke saamtrekke gepraat oor hoe hy hulle gedwarsboom het of hoe hard hy op De Beers was. In Botswana, as jy dit doen, kom jy voor as iemand wat nie met geheime vertrou kan word nie.”

Butale het ook aangevoer dat waargenome korrupsie in hoë plekke ’n deurslaggewende rol in Masisi se ondergang gespeel het.

“Dit het veral die president en sy ouer suster betrek, wat ’n suksesvolle ryk ‘sakevrou’ geword het vandat hy president geword het.

“Daar was berigte in die media van tenders ter waarde van 500 miljoen pula wat sy gewen het oor alle ekonomiese sfere, van konstruksie tot die verskaffing van medisyne aan die regering.

“Die president het ook vroeër aan tenders vir die huur van ’n staatsplaas deelgeneem, en siedaar, hy het die tender gewen. Ek dink mense het hom nooit heeltemal daarvoor vergewe nie,” het hy gesê.



KHAMA SE TERUGKEER

Intussen het die voormalige BDP-leier en Botswana se president, Ian Khama – wat Masisi as visepresident aangestel het wat sy weg na die presidentskap gebaan het – belowe om “Botswana reg te ruk”.

Khama het in ’n eksklusiewe onderhoud met Network Media Hub (NMH) gesê hy voel “gevestig”. Hy het ook ’n beroep op die Umbrella for Democratic Change (UDC) gedoen om hul beleide en programme op die mense te fokus.

“Ons het ontslae geraak van ’n tiran en sy korrupte regime. Hulle is nie meer die party wat my pa gestig en ek eens gelei het nie.

“Hulle het al die waardes verraai wat bedoel was om mense eerste te stel en was net gemotiveer om hul posisies vir eiebelang te gebruik,” het Khama gesê.



‘NIE BANG VIR VERANDERING’

’n Parlementsgeletterdheidsadvokaat en politieke joernalis, Oageng Batenegi, meen dat burgers moontlik gevoel het dat hulle ’n ander party moet probeer. Hulle het nie net vertroue in Masisi verloor nie, maar ook die BDP.

“Mens kan sê dis dalk ’n teken dat Botswana nou politieke volwassenheid bereik het. Dit wil sê, selfs die huidige UDC kan in die toekoms mag verloor as die mense voel hulle verskaf nie die gewenste alternatiewe hoop nie.

“Dit blyk dat die mense nie meer bang is vir verandering nie, en hulle het uiteindelik beheer oor hul demokrasie geneem. Geen party is veilig aan bewind nie,” het hy gesê.

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-12-26

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Katima Mulilo: 20° | 33° Rundu: 19° | 29° Eenhana: 19° | 31° Oshakati: 22° | 30° Ruacana: 21° | 29° Tsumeb: 19° | 29° Otjiwarongo: 18° | 26° Omaruru: 22° | 33° Windhoek: 21° | 29° Gobabis: 21° | 28° Henties Bay: 16° | 21° Swakopmund: 16° | 18° Walvis Bay: 17° | 23° Rehoboth: 22° | 31° Mariental: 23° | 35° Keetmanshoop: 22° | 36° Aranos: 21° | 35° Lüderitz: 14° | 26° Ariamsvlei: 24° | 37° Oranjemund: 17° | 24° Luanda: 24° | 26° Gaborone: 21° | 31° Lubumbashi: 17° | 29° Mbabane: 15° | 32° Maseru: 18° | 30° Antananarivo: 17° | 29° Lilongwe: 21° | 33° Maputo: 21° | 34° Windhoek: 21° | 29° Cape Town: 20° | 22° Durban: 20° | 30° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 26° | 31° Lusaka: 21° | 31° Harare: 18° | 29° #REF! #REF!