Gemengde reaksie oor beloftes van gratis tersiêre onderwys
Nandi-Ndaitwah lewer staatsrede
President Netumbo Nandi-Ndaitwah beskryf die inisiatief as 'n direkte belegging in die land se jeug. Dit word egter bevraagteken of die beleid op fiskale werklikheid gegrond is.
President Netumbo Nandi-Ndaitwah se aankondiging tydens haar eerste staatsrede dat tersiêre onderwys vanaf die volgende akademiese jaar in 2026 100% deur die regering gesubsidieer sal word, het gemengde reaksies ontlok.
Terwyl talle die verklaring as histories verwelkom, het ander die volhoubaarheid en haalbaarheid daarvan bevraagteken, veral gegewe die kort tydsraamwerk en die afwesigheid van so 'n bepaling in vanjaar se nasionale begroting.
Volgens die president beteken die hervorming dat geen registrasie- of klasgeld by enige openbare universiteit of tegniese en beroepsonderrigsentrum vereis sal word nie.
“Terwyl dit ’n geleidelike, ingefaseerde benadering sal wees, sal jul bydrae as families en studente vir nou tot verblyf en ander verwante kostes wees,” het sy gesê.
Sy het die inisiatief as ’n direkte belegging in die land se jeug beskryf.
“Bogenoemde moet as ’n spesifieke boodskap aan ons jeug dien. Dit is die gulde geleentheid wat jou omgee-regering in ’n onafhanklike Namibië aan jou gebied het.
“Jy moet dus hierdie geleentheid ten volle benut om jou talente na vore te bring om betekenisvol tot die ontwikkeling van jou land by te dra en jou ouers te ondersteun,” het die president gesê.
SOMME MOET KLOP
Dié aankondiging het egter nie sonder kritiek gekom nie.
Die voormalige eerste minister en jarelange minister van onderwys, Nahas Angula, het bevraagteken of die beleid op fiskale werklikheid gegrond is.
“Ek hoop sy weet hoeveel die klasgeld per student per jaar by daardie instellings is. Ek hoop sy het haar berekeninge gedoen, anders kan dit soos die sogenaamde 'gratis' primêre onderwys eindig.
“In daardie geval het skole bloot vir ouers 'n lang lys van items gestuur wat leerlinge moes bring en op die ou einde het ouers selfs meer betaal.
“Ek hoop regtig hierdie keer is die syfers deeglik uitgewerk, want indien nie, kan dit ’n belofte word wat die land nie kan bekostig nie.
“En in ag genome is dit bedoel om binne net sewe maande geïmplementeer te word, aangesien die volgende boekjaar eers in 2026 begin, en sy het gesê die begin van 2026, is dit van uiterste belang om realisties te wees,” het Angula gesê.
“Wanneer jy ’n belofte maak, met die wete dat jy later weer die publiek in die oë moet kyk, moet jy versigtig wees.
“Jy wil nie verwagtinge skep waaraan jy dalk nie kan voldoen nie. Tog hoop ek sy het haar berekeninge gedoen,” het hy gesê.
FINANSIERING
Nandi-Ndaitwah het kommer oor finansiering aangespreek en aangevoer dat die staat reeds ’n groot deel van tersiêre onderwyskoste dek.
“As ’n mens die berekening doen, besef ’n mens dat die regering reeds ’n beduidende deel van die koste dek.
“Jy moet die subsidies wat aan openbare instellings verskaf word, oorweeg, en dan kyk na die fondse wat aan die studente- finansiële bystandskema toegeken is; hierdie geld gaan uiteindelik steeds na daardie selfde instellings. Dit is in wese ’n kwessie om daardie fondse te herlei,” verduidelik sy. “Alhoewel ons dalk iets langs die pad verloor, sal dit steeds die finansieringsgaping aansienlik verminder. En as ons tekort skiet, sal die verskil nie wesenlik wees nie,” het sy gesê.
“Ek stem saam, ons kan nie net leen ter wille van verbruik nie. Maar daar is ’n belangrike vraag om te vra: Is leen vir onderwys werklik verbruik, of is dit ’n belegging?
“Ons moet daardie gesprek voer, want ek glo nie belegging in onderwys kwalifiseer as verbruik nie. Die langtermynvoordele wat uit onderwys kom, is aansienlik en verreikend,” het sy bygevoeg.
DEBAT
Die aankondiging het hewige debat aanlyn ontketen.
Terwyl sommige dit geprys het as 'n dapper stap in die rigting van gelykheid en toegang, het ander bevraagteken of dit die regte stap in die huidige ekonomiese klimaat is.
Een besorgde burger het gesê die fokus moet daarop wees om werk te skep, nie net om meer werklose gegradueerdes te produseer nie.
“Die president is veronderstel om die hoë werkloosheidsyfer van gegradueerdes wat reeds ly, te takel, veral onderwysers wat geld bestee wat hulle nie het nie, op die druk van CV’s en vervoer vir werksoeke.
“Vir diegene wat reeds in diens is, is dit ’n goeie stap. Maar vir werklose gegradueerdes is dit soos om die probleem te verdubbel.
“Daar is geen nut om gratis werk aan te bied terwyl daar vergeet word om die pad vorentoe te skep nie,” het hy gesê.
Nog een het frustrasie oor infrastruktuur en werkplasing uitgespreek.
“Dit is nie ’n goeie stap nie. As hulle nie bestaande gratis skole kan onderhou nie, waarvan baie in ’n swak toestand is, hoe sal hulle gratis universiteite bestuur?” het sy gevra.
“Daar is reeds te veel gegradueerdes wat by die huis sit. Hoekom nie daardie geld belê in die bou van produksiemaatskappye, skole en noodsaaklike infrastruktuur om werk te skep nie?
“Dit sou meer sin gemaak het as die aankondiging was ‘elke gegradueerde sal ’n werk gewaarborg word.’ Wat is die punt van gratis onderwys as dit nie tot werk lei nie?” het sy bygevoeg.
– [email protected]
Terwyl talle die verklaring as histories verwelkom, het ander die volhoubaarheid en haalbaarheid daarvan bevraagteken, veral gegewe die kort tydsraamwerk en die afwesigheid van so 'n bepaling in vanjaar se nasionale begroting.
Volgens die president beteken die hervorming dat geen registrasie- of klasgeld by enige openbare universiteit of tegniese en beroepsonderrigsentrum vereis sal word nie.
“Terwyl dit ’n geleidelike, ingefaseerde benadering sal wees, sal jul bydrae as families en studente vir nou tot verblyf en ander verwante kostes wees,” het sy gesê.
Sy het die inisiatief as ’n direkte belegging in die land se jeug beskryf.
“Bogenoemde moet as ’n spesifieke boodskap aan ons jeug dien. Dit is die gulde geleentheid wat jou omgee-regering in ’n onafhanklike Namibië aan jou gebied het.
“Jy moet dus hierdie geleentheid ten volle benut om jou talente na vore te bring om betekenisvol tot die ontwikkeling van jou land by te dra en jou ouers te ondersteun,” het die president gesê.
SOMME MOET KLOP
Dié aankondiging het egter nie sonder kritiek gekom nie.
Die voormalige eerste minister en jarelange minister van onderwys, Nahas Angula, het bevraagteken of die beleid op fiskale werklikheid gegrond is.
“Ek hoop sy weet hoeveel die klasgeld per student per jaar by daardie instellings is. Ek hoop sy het haar berekeninge gedoen, anders kan dit soos die sogenaamde 'gratis' primêre onderwys eindig.
“In daardie geval het skole bloot vir ouers 'n lang lys van items gestuur wat leerlinge moes bring en op die ou einde het ouers selfs meer betaal.
“Ek hoop regtig hierdie keer is die syfers deeglik uitgewerk, want indien nie, kan dit ’n belofte word wat die land nie kan bekostig nie.
“En in ag genome is dit bedoel om binne net sewe maande geïmplementeer te word, aangesien die volgende boekjaar eers in 2026 begin, en sy het gesê die begin van 2026, is dit van uiterste belang om realisties te wees,” het Angula gesê.
“Wanneer jy ’n belofte maak, met die wete dat jy later weer die publiek in die oë moet kyk, moet jy versigtig wees.
“Jy wil nie verwagtinge skep waaraan jy dalk nie kan voldoen nie. Tog hoop ek sy het haar berekeninge gedoen,” het hy gesê.
FINANSIERING
Nandi-Ndaitwah het kommer oor finansiering aangespreek en aangevoer dat die staat reeds ’n groot deel van tersiêre onderwyskoste dek.
“As ’n mens die berekening doen, besef ’n mens dat die regering reeds ’n beduidende deel van die koste dek.
“Jy moet die subsidies wat aan openbare instellings verskaf word, oorweeg, en dan kyk na die fondse wat aan die studente- finansiële bystandskema toegeken is; hierdie geld gaan uiteindelik steeds na daardie selfde instellings. Dit is in wese ’n kwessie om daardie fondse te herlei,” verduidelik sy. “Alhoewel ons dalk iets langs die pad verloor, sal dit steeds die finansieringsgaping aansienlik verminder. En as ons tekort skiet, sal die verskil nie wesenlik wees nie,” het sy gesê.
“Ek stem saam, ons kan nie net leen ter wille van verbruik nie. Maar daar is ’n belangrike vraag om te vra: Is leen vir onderwys werklik verbruik, of is dit ’n belegging?
“Ons moet daardie gesprek voer, want ek glo nie belegging in onderwys kwalifiseer as verbruik nie. Die langtermynvoordele wat uit onderwys kom, is aansienlik en verreikend,” het sy bygevoeg.
DEBAT
Die aankondiging het hewige debat aanlyn ontketen.
Terwyl sommige dit geprys het as 'n dapper stap in die rigting van gelykheid en toegang, het ander bevraagteken of dit die regte stap in die huidige ekonomiese klimaat is.
Een besorgde burger het gesê die fokus moet daarop wees om werk te skep, nie net om meer werklose gegradueerdes te produseer nie.
“Die president is veronderstel om die hoë werkloosheidsyfer van gegradueerdes wat reeds ly, te takel, veral onderwysers wat geld bestee wat hulle nie het nie, op die druk van CV’s en vervoer vir werksoeke.
“Vir diegene wat reeds in diens is, is dit ’n goeie stap. Maar vir werklose gegradueerdes is dit soos om die probleem te verdubbel.
“Daar is geen nut om gratis werk aan te bied terwyl daar vergeet word om die pad vorentoe te skep nie,” het hy gesê.
Nog een het frustrasie oor infrastruktuur en werkplasing uitgespreek.
“Dit is nie ’n goeie stap nie. As hulle nie bestaande gratis skole kan onderhou nie, waarvan baie in ’n swak toestand is, hoe sal hulle gratis universiteite bestuur?” het sy gevra.
“Daar is reeds te veel gegradueerdes wat by die huis sit. Hoekom nie daardie geld belê in die bou van produksiemaatskappye, skole en noodsaaklike infrastruktuur om werk te skep nie?
“Dit sou meer sin gemaak het as die aankondiging was ‘elke gegradueerde sal ’n werk gewaarborg word.’ Wat is die punt van gratis onderwys as dit nie tot werk lei nie?” het sy bygevoeg.
– [email protected]
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie