Nuwe voertuie 'barbaars', 'onwettig'

Ogone Tlhage - Die Namibiese Vakbond vir Staatsdienswerkers (Napwu) sê ‘n besluit wat deur die Namibiese Instituut vir Patologie (NIP) se raad van direkteure geneem is om vyf voertuie vir sy uitvoerende komitee aan te skaf, is ‘barbaars en onwettig.’ Die vakbond eis verder die bedanking van die uitvoerende beamptes.

Die instituut se mandaat om die publiek te dien, speel tweede viool vir uitvoerende amptenare se belange, het die algemene sekretaris Petrus Nevonga in ‘n brief aan die NIP-raadsvoorsitter, Bryan Eiseb, gesê.

NIP het vroeër vandeesmaand N$5,3 miljoen op voertuie spandeer vir vyf van sy topbestuurders. Dit ondanks bestuurders se byvoordele wat hulle in staat stel om dit self te koop. Die NIP self het ook 'n gebrek aan voertuie om noodsaaklike dienste te verrig.

Die nuwe voertuie se eienaars sluit in Kapena Tjombonde, uitvoerende hoof van die maatskappy (N$1,1 miljoen), Oaitse van Staden, uitvoerende hoof van menslike hulpbronne (N$1,1 miljoen), Nabot Uushona, uitvoerende hoof van tegnologie, (N$1 miljoen), bedryfshoof Vincent Nowaseb (N$987 000) en finansiële hoof. Scholastika Mwetulundila (N$1 miljoen).

NIKS WETTIG NIE

Nevonga het gesê die aankoop van die voertuie het nie sin gemaak nie.

“Die raad van direkteure se regverdiging vir die goedkeuring van die voertuigskema in vergelyking met die voordele van werknemers maak glad nie sin nie. NIP is ‘n openbare instelling, nie ‘n private organisasie nie, daarom is die voorsitter en die hele raad van direkteure verplig om NIP en die openbare belang eerste te diens en te prioritiseer.”

Die optrede van die raad was verder onwettig, het hy gesê.

“Daar is niks wettigs aan hierdie praktyk in die verduideliking en/of regverdigings van die raad van direkteure teenoor ons lede se petisie nie. Dit is nêrens op rekord in die geskiedenis van korporatiewe bestuur waar ‘n instelling ‘n werknemer ‘n voertuig van hom of haar eie koop nie,” het die vakbondlid bygevoeg.

Van belang vir Nevonga was wie voorgestel het dat voertuie vir die bestuurders gekoop word.

“Wie het hierdie barbaarse onderwerp by ‘n raadsvergadering bekend gestel en met watter belangstelling? Hoekom sal die direksie ‘n bykomende voordeel van gratis voertuie aan die uitvoerende beamptes bekendstel, terwyl hulle reeds ‘n motortoelae het wat by hul vergoeding ingesluit is?”

WERKNEMERSBELANGE VERONTAGSAAM

In die neem van die besluit, het NIP se direksie en uitvoerende komitee die bydrae van werknemers van laer posvlakke verontagsaam, het Nevonga gesê.

“Napwu het tot die gevolgtrekking gekom dat die NIP-direksie nie die trots en veiligheid van sy laer posvlak-werkers wat die ruggraat van hierdie instelling is, waardeer nie, en Namibiërs se behoeftes vir doeltreffende diens heeltemal verontagsaam. En daarvoor is jy nalatig in jou pligte en verdien jy niks anders as ontslag nie,” het hy gesê.

Nevonga het voorbeelde aangehaal waar toetse verloor is weens die gebrek aan ‘n voldoende vloot by NIP.

Bestuurders, het Nevonga gesê, verdien redelike salarisse wat hulle die geleentheid bied om hul eie voertuie te koop.

“Ons neem met kommer kennis dat NIP-bestuurders volgens die vergoedings- en voordeleriglyne oorbetaal word, en daarom sien ons nie jou regverdiging en rede om moreel aanvaarbaar te wees nie. Neem asseblief kennis dat uitvoerende salarisse vir openbare kennis en nie vertroulik is nie, soos aangehaal deur die voorsitter,” het hy geskryf.

REGVERDIG DIE AANKOPE

Nevonga het geëis om te weet hoekom die voertuie vir die bestuurders gekoop is, terwyl die NIP nie self genoeg voertuie het nie.

“Ons eis redelike regverdiging waarom die direksie dit nodig geag het om luukse voertuie vir bestuurders te koop, terwyl die maatskappy self voertuie benodig. Die direksie moet ons inlig waarom hulle gekies het om nie aan die vereistes van die Wet op Openbare Verkryging te voldoen nie. Dit terwyl die geld wat gebruik word om die voertuie te koop, staatsfondse is,” het hy gesê.

Die vakbond het ook geëis dat NIP die aankope kanselleer.

“Ons eis die kansellering van die aangekoopte voertuie sodat die geld gebruik kan word om eenvoudige afleweringsvoertuie aan te koop.”

Napwu het dit verder vreemd gevind dat die NIP-direksie die aankope goedgekeur het in die afwesigheid van geouditeerde finansiële state wat ‘n akkurate weerspieëling van die maatskappy se finansiële status sou gee.

“Dit is ons logiese gevolgtrekking dat ‘n instelling nooit uitsonderlike prestasie deur uitvoerende beamptes kan hê, terwyl algemene werkers nie presteer het nie. Finansiële state vir die jare 2021/2022 is nog nie geoudit nie. Daarom is dit verbysterend hoe die bekostigbaarheid van die bestuurders se voertuie bepaal is en nie die aansporings van werkers nie,” het hy gesê.

“Dit maak nie sin dat die maatskappy onseker is oor sy finansiële status weens ongeouditeerde state nie, maar sommige individue ontvang ‘n verlenging van byvoordele terwyl ander nie.”

Eiseb het vroeër vandeesmaand die aankope regverdig en gesê goedkeuring is van die raad verkry.

“Ek kan bevestig dat ons ‘n voertuigskema vir bestuurders goedgekeur het. Daar word van die bestuur vereis om die skema te oorweeg en dit te implementeer,” het 'n Engelse dagblad hom aangehaal.