Oorslaan van buitengewone kongres ‘sal verdeeldheid skep’
Party gewaarsku om nie saam met Geingob te sterf
Planne om die grondwetlike vereiste te ignoreer om binne 90 dae ná Hage Geingob se afsterwe 'n buitengewone kongres byeen te roep, sal nie die party verenig nie, waarsku binnestanders.
Swapo-binnestanders en politieke waarnemers het gewaarsku as die party voortgaan met sy plan om ’n buitengewone kongres binne die grondwetlik voorgeskrewe tyd oor te slaan, die party dalk vir sy lewe in die hof kan veg in plaas daarvan om daarop te fokus om die November-verkiesing te wen.
Ander het die party gewaarsku om nie ’n presedent wat in 2015 geskep is, wettig te maak nie, toe Hifikepunye Pohamba as president bedank het en Hage Geingob die party vir meer as twee jaar gelei het sonder dat enige buitengewone kongres gehou is.
Om dieselfde “ondemokratiese” gedrag te herhaal, sal glo ’n nuwe kultuur in Swapo skep, waar leiers in posisies geplaas word sonder om grondwetlike raamwerke te volg.
Hierdie standpunte volg op ’n resolusie verlede week deur die Swapo-politburo om ’n beplande buitengewone kongres tot 2025 uit te stel, ondanks die party se grondwet wat bepaal dat in die geval van die partypresident se dood, soos dié van Hage Geingob op 4 Februarie, ’n buitengewone kongres binne 90 dae byeen geroep moet word.
Geingob se dood het ’n vakature binne die party vir president geskep en volgens die party se beleid vir ’n opvolger, word wie ook al uit die buitengewone kongres as die party se president verkies word, outomaties die presidentskandidaat in die algemene verkiesing in November.
Dit beteken die party se visepresident, Netumbo Nandi-Ndaitwah, wat reeds die party se presidentskandidaat vir die nasionale verkiesing is ná die gewone kongresuitslae in 2022, moontlik die party se president by die buitengewone kongres sal moet word om haar status as partykandidaat te behou.
Maar haar kamp wil nie die kans waag nie, uit vrees vir gebeure soos ’n ander kandidaat wat Nandi-Ndaitwah tot die partypresident se posisie uitdaag, wat die wenner Swapo se presidentskandidaat in die nasionale verkiesing sou maak.
“Netumbo het geen rede om te vrees om deur die wettige proses te gaan nie. Eerstens is die reël dat dieselfde afgevaardigdes van die 2022-kongres – wat oorweldigend vir haar gestem het – dieselfde afgevaardigdes by die buitengewone kongres sal wees.
“Selfs diegene van ons wat in 2022 vir ander kandidate gestem het, sal nou vir haar stem of die kongresbesluit onderskryf om haar te onderskryf as niemand anders hulself beskikbaar stel nie, want sy is in wese reeds ons partykandidaat. Sy sal dus hierdie keer selfs groter ondersteuning kry as in 2022,” het ’n Swapo-streekkoördineerder aan Republikein se susterkoerant Namibian Sun gesê.
Die koördineerder sê as ’n buitengewone kongres byeengeroep word, sal Nandi-Ndaitwah waarskynlik onbestrede uit die stryd tree.
“Wat die politburo probeer doen, is ongrondwetlik en ondemokraties. Jy kan nie die kongres tot 2025 uitstel wanneer die grondwet sê dit moet binne 90 dae geskied nie.
“As Netumbo ondemokraties deurgedruk word, sal dit in werklikheid net meer verdeeldheid veroorsaak in plaas van die vermeende eenheid wat hulle verkondig.”
James Sankwasa, die voormalige adjunkminister van werke, ’n stoere ondersteuner van Nandi-Ndaitwah, ondersteun die standpunt wat die politburo ingeneem het, met verwysing na eenheid voor nasionale verkiesings.
“Daar is niemand wat ’n buitengewone kongres teenstaan nie, ons sê bloot kom ons bestuur die proses sodat dit nie tot verdeeldheid lei nie,” het hy gesê.
“Daar is niks fout met die politburo se aanbeveling aan die sentrale komitee nie. In die verlede het ons alleenkandidate gehad, ten spyte van die grondwet wat vir drie of meer kandidate voorsiening maak,” het Sankwasa bygevoeg.
Hy het as voorbeeld genoem toe Geingob geen uitdaging in die gesig gestaar het om sy posisie as partypresident in 2022 te behou nie.
“Jy sien, my probleem is hier: hoekom was daar geen verdeeldheid oor die enigste kandidaat [Geingob] in 2022 nie? Dit is my vraag. Dit het nie verdeeldheid opgelewer nie, hoekom sou hierdie enigste kandidatuur verdeeldheid skep?”
In Swapo word dit nie as ongrondwetlik beskou as ’n persoon ’n posisie beklee omdat niemand anders teen hom gestaan het nie.
“Maar dit is ongrondwetlik as jy doelbewus verseker dat die proses gebrekkig is om potensiële uitdagers nie ’n kans te gee om hul hande op te steek nie. Jy kan onbestrede staan as niemand anders belangstelling getoon het nie, en dit is wat in 2022 met Hage gebeur het. Almal was gefokus op die posisie van visepresident, want dit is waar die kandidaat vir die nasionale verkiesing vandaan gaan kom,” het ’n senior figuur in die party gesê
Kaire Mbuende, wat as veldtogbestuurder vir Nandi-Ndaitwah gedien het voor die 2022-kongres, het gesê enige opvolggesprekke deur die politburo bly ’n interne Swapo-bespreking.
“Ek het nie hierdie gesprek met [Nandi-Ndaitwah] gehad nie, maar ek dink nie sy sal van die beginsels van die grondwet afwyk nie. Sy is ’n baie sterk kandidaat en is deur die laaste kongres as presidentskandidaat genomineer. So daar is ’n proses, so ek weet nie hoekom mense so haastig is nie,” het hy gesê.
Nandi-Ndaitwah het vrae na Sophia Shaningwa, die sekretaris-generaal, verwys wat nie vir kommentaar bereik kon word nie.
– [email protected]
Ander het die party gewaarsku om nie ’n presedent wat in 2015 geskep is, wettig te maak nie, toe Hifikepunye Pohamba as president bedank het en Hage Geingob die party vir meer as twee jaar gelei het sonder dat enige buitengewone kongres gehou is.
Om dieselfde “ondemokratiese” gedrag te herhaal, sal glo ’n nuwe kultuur in Swapo skep, waar leiers in posisies geplaas word sonder om grondwetlike raamwerke te volg.
Hierdie standpunte volg op ’n resolusie verlede week deur die Swapo-politburo om ’n beplande buitengewone kongres tot 2025 uit te stel, ondanks die party se grondwet wat bepaal dat in die geval van die partypresident se dood, soos dié van Hage Geingob op 4 Februarie, ’n buitengewone kongres binne 90 dae byeen geroep moet word.
Geingob se dood het ’n vakature binne die party vir president geskep en volgens die party se beleid vir ’n opvolger, word wie ook al uit die buitengewone kongres as die party se president verkies word, outomaties die presidentskandidaat in die algemene verkiesing in November.
Dit beteken die party se visepresident, Netumbo Nandi-Ndaitwah, wat reeds die party se presidentskandidaat vir die nasionale verkiesing is ná die gewone kongresuitslae in 2022, moontlik die party se president by die buitengewone kongres sal moet word om haar status as partykandidaat te behou.
Maar haar kamp wil nie die kans waag nie, uit vrees vir gebeure soos ’n ander kandidaat wat Nandi-Ndaitwah tot die partypresident se posisie uitdaag, wat die wenner Swapo se presidentskandidaat in die nasionale verkiesing sou maak.
“Netumbo het geen rede om te vrees om deur die wettige proses te gaan nie. Eerstens is die reël dat dieselfde afgevaardigdes van die 2022-kongres – wat oorweldigend vir haar gestem het – dieselfde afgevaardigdes by die buitengewone kongres sal wees.
“Selfs diegene van ons wat in 2022 vir ander kandidate gestem het, sal nou vir haar stem of die kongresbesluit onderskryf om haar te onderskryf as niemand anders hulself beskikbaar stel nie, want sy is in wese reeds ons partykandidaat. Sy sal dus hierdie keer selfs groter ondersteuning kry as in 2022,” het ’n Swapo-streekkoördineerder aan Republikein se susterkoerant Namibian Sun gesê.
Die koördineerder sê as ’n buitengewone kongres byeengeroep word, sal Nandi-Ndaitwah waarskynlik onbestrede uit die stryd tree.
“Wat die politburo probeer doen, is ongrondwetlik en ondemokraties. Jy kan nie die kongres tot 2025 uitstel wanneer die grondwet sê dit moet binne 90 dae geskied nie.
“As Netumbo ondemokraties deurgedruk word, sal dit in werklikheid net meer verdeeldheid veroorsaak in plaas van die vermeende eenheid wat hulle verkondig.”
James Sankwasa, die voormalige adjunkminister van werke, ’n stoere ondersteuner van Nandi-Ndaitwah, ondersteun die standpunt wat die politburo ingeneem het, met verwysing na eenheid voor nasionale verkiesings.
“Daar is niemand wat ’n buitengewone kongres teenstaan nie, ons sê bloot kom ons bestuur die proses sodat dit nie tot verdeeldheid lei nie,” het hy gesê.
“Daar is niks fout met die politburo se aanbeveling aan die sentrale komitee nie. In die verlede het ons alleenkandidate gehad, ten spyte van die grondwet wat vir drie of meer kandidate voorsiening maak,” het Sankwasa bygevoeg.
Hy het as voorbeeld genoem toe Geingob geen uitdaging in die gesig gestaar het om sy posisie as partypresident in 2022 te behou nie.
“Jy sien, my probleem is hier: hoekom was daar geen verdeeldheid oor die enigste kandidaat [Geingob] in 2022 nie? Dit is my vraag. Dit het nie verdeeldheid opgelewer nie, hoekom sou hierdie enigste kandidatuur verdeeldheid skep?”
In Swapo word dit nie as ongrondwetlik beskou as ’n persoon ’n posisie beklee omdat niemand anders teen hom gestaan het nie.
“Maar dit is ongrondwetlik as jy doelbewus verseker dat die proses gebrekkig is om potensiële uitdagers nie ’n kans te gee om hul hande op te steek nie. Jy kan onbestrede staan as niemand anders belangstelling getoon het nie, en dit is wat in 2022 met Hage gebeur het. Almal was gefokus op die posisie van visepresident, want dit is waar die kandidaat vir die nasionale verkiesing vandaan gaan kom,” het ’n senior figuur in die party gesê
Kaire Mbuende, wat as veldtogbestuurder vir Nandi-Ndaitwah gedien het voor die 2022-kongres, het gesê enige opvolggesprekke deur die politburo bly ’n interne Swapo-bespreking.
“Ek het nie hierdie gesprek met [Nandi-Ndaitwah] gehad nie, maar ek dink nie sy sal van die beginsels van die grondwet afwyk nie. Sy is ’n baie sterk kandidaat en is deur die laaste kongres as presidentskandidaat genomineer. So daar is ’n proses, so ek weet nie hoekom mense so haastig is nie,” het hy gesê.
Nandi-Ndaitwah het vrae na Sophia Shaningwa, die sekretaris-generaal, verwys wat nie vir kommentaar bereik kon word nie.
– [email protected]
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie