’n Nuwe parlement sal vandeesmaand ingesweer word. Foto verskaf
’n Nuwe parlement sal vandeesmaand ingesweer word. Foto verskaf

Swapo kan dalk adjunkminister uit opposisiegeledere aanstel

Regerende partye op soek na kritieke hupstoot
Die regerende party sal slegs 49 stemgeregtigde lede in die Nasionale Vergadering hê as die Speaker en sy of haar adjunk uit die party verkies word.
Nikanor Nangolo
Politieke ontleders voorspel dat die aangewese president Netumbo Nandi-Ndaitwah ’n opposisie-parlementslid as ’n adjunkminister kan aanstel om Swapo se kanse om strenger beheer in parlementêre stemmery te behou, te versterk.

Die regerende party sal slegs 49 stemgeregtigde lede in die Nasionale Vergadering (NV) hê, vergeleke met die opposisie se 45, indien die Speaker en die Adjunkspeaker uit die regerende party se 51 wetgewers verkies word, soos dit tans verwag word.

Indien Nandi-Ndaitwah hierdie roete kies – soortgelyk aan wyle president Hage Geingob se besluit in 2020 toe hy Nudo se Esther Muinjangue as adjunkminister van gesondheid aangestel het – word geglo sy sal ’n kandidaat van die Affirmative Repositioning (AR) oorweeg, wat ses setels het, of die Popular Democratic Movement (PDM), wat vyf het.

Muinjangue se aanstelling het plaasgevind ten spyte daarvan dat Swapo destyds 64 setels gehad het.

“Die regerende party het ’n sterk mandaat in die parlement nodig, en om ’n opposisielid as minister of adjunkminister aan te stel, is een manier om te hoop daardie lid se party sal hom by Swapo skaar as ’n beduidende saak vir ’n stemmery in die NV opduik,” het ’n sentrale komiteelid vandeesweek aan Network Media Hub (NMH) gesê.

Swapo se 49 stemgeregtigde lede verskaf ’n outomatiese meerderheid bo die opposisie se 45, maar die party is egter opsoek na ’n groter buffer.

“As Swapo se parlementêre meerderheid klein is, is dit riskant vir ons. Wat as sommige van ons lede afwesig is op die dag wat gestem word – dalk opreis na die buiteland, gehospitaliseer, of bloot met verlof? Die opposisie kan maklik meer as ons wees,” het die lid bygevoeg.

Swapo het 53% van die stemme in die 2024-verkiesing vir die NV op hom verenig, terwyl Nandi-Ndaitwah die presidensiële wedloop met 57% gewen het. Alhoewel dit onwaarskynlik lyk om ’n opposisiefiguur as ’n minister aan te stel, is dit nie ongekend onder die Swapo-regering om dit op adjunkvlak te doen nie.

Muinjangue sal na verwagting vandeesmaand die parlement verlaat, nadat sy nie vir herverkiesing gestaan het nie.

“As ons besluit om hierdie keer iemand uit die opposisie aan te stel, sal dit van ’n party moet wees met meer setels as wat Nudo in 2019 gehad het toe hulle net twee setels gewen het. Dit is nie genoeg om iemand uit ’n party met net een of twee setels aan te stel nie.

“Daardie persoon moet van ’n party met meer setels kom sodat hulle hul party se parlementslede kan beïnvloed om saam met Swapo te stem, indien nodig,” het die sentrale komiteelid verduidelik.

Die Independent Patriots for Change (IPC), die inkomende amptelike opposisie, word glo nie deur Swapo as ’n lewensvatbare vennoot beskou nie, volgens ingeligte partylede.

Die leier van die PDM, McHenry Venaani, het Woensdag aan NMH gesê hy sal oop wees vir die idee dat ’n PDM-lid as minister of adjunkminister aangestel word.

“Ons is deur niemand genader nie, so dit bly hipoteties. Ons beweging is egter ’n volwasse party wat oop is om met enigiemand in gesprek te tree as dit die behoeftes van Namibiërs dien,” het Venaani gesê.



’N STRATEGIESE SKUIF?

Die politieke ontleder Ndumba Kamwanyah het opgemerk dat Swapo se strategie om ’n lid van die opposisie in te sluit, sy parlementêre beheer kan versterk, veral wanneer dit kom by nou omstrede wetgewing.

“Dit sal hulle meer beheer gee oor die deurvoer van wetgewing. Hierdie stap gaan egter meer daaroor om die opposisie te verswak as om opregte samewerking te bevorder. Dit verminder die opposisie se invloed en kan verdeeldheid binne hul geledere skep.

“Ware samewerking sou beteken om opposisiepartye oor beleidsake te betrek eerder as om individue in regeringsposisies op te neem,” het Kamwanyah aan NMH gesê.

Die politieke ontleder Rui Tyitende het hierdie siening beaam en aangevoer dat sulke aanstellings histories die regerende party se belange gedien het eerder as die publiek s’n.

“Deur die posisie te aanvaar, is Muinjangue strategies geneutraliseer deur die regerende party. Sy is verhinder om die regering waarvan sy deel was vrylik te kritiseer,” het Tyitende gesê.

Hy het bygevoeg: “Trouens, sy het meer ’n Swapo-lid geword as die president van Nudo, wat gelei het tot die verdeeldheid wat haar party nou teister. Kortom, wetend of onwetend, sy is gebruik om Swapo se belange te bevorder.”

Swapo se sekretaris-generaal, Sophia Shaningwa, wou nie op navrae reageer nie.

"Wag net vir die aangewese president om ingesweer te word. Ek is nie die aanstellingsgesag nie," het sy gesê.

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2025-03-11

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer