Ons taal
My vakansie
“Mevrou, mevrou/ Luister vir my nou/ Dit is my mondeling, ek sê vir jou van die vakansie/ by die see/ Ek sê hierdie mondeling elke yea ...”
Só skop Radiowave die skooljaar met The Kiffness se liedjie “Mevrou” af. Skynbaar is “My vakansie” al ʼn jaarlikse tradisie in die Afrikaanse tweedetaalklas. Ek lag lekker, want ek het self verveeld daaroor gesug. Gou neem die tong-in-die-kies-liedjie wel ʼn wending as die juffrou vir Dawid vra om uit te brei. Skielik is “My vakansie” nie so onskuldig en lig nie. . .
Hoewel die onderwerp dalk “toeganklik” moet wees, neem dit nie noodwendig die kind terug na ʼn sorgvrye sonskynstrand nie, maar dompel hom iewers tussen die duiwel en die diep blou see.
Só besef ek ná die lees van twee treffende kortverhale*. Wat vir my ʼn vervelige onderwerp was, was vir ander ʼn pynlike herinnering aan hoe ver hulle vakansies verwyder is van die idilliese somersee. Die klassieke verweer lui luid in “Taalles” deur J.M. Gilfillan: “as die vakansie nie lekker was nie – of bloot vervelig, kan julle uit julle verbeelding ʼn eie droomvakansie skep”. Die hoofkarakter se gedagtes verwoord egter die kruks van die saak: “Mits ons die woordeskat gehad het. Dan was enige iets moontlik”.
Net dáár lê die diep blou see: ʼn ontoereikende woordeskat en ervaringswêreld.
Skryf hy oor die ware vakansie-ervaring, reageer ʼn rooipenduiwel dalk soos in “Mevrou”: “Sies Dawid, jy’s nou vieslik. Dis uiters skokkend.”
Dis iets wat Nathan Trantraal ook in “Dit was ʼn dag wat ek nooit sal vergeet nie” aanraak:
“Toe ek [...] vi haa vetel vannie opstelle wat my klas geskryf et, vannie drugs ennie seks ennie voilence, vannie abuse ennie trauma, toe sê sy as ʼn kind vi haa sukke goed skryf, dryp sy hulle onmiddelik.”
Is dit werklik so in Afrikaanseklasse?
*“Taalles” deur J.M. Gilfillan en “Dit was ʼn dag wat ek nooit sal vergeet nie” deur Nathan Trantraal soos in Die Nuwe Afrikaanse Prosaboek (2019) opgeneem.
Annika van der Linde
Vakgroep Afrikaans
Universiteit van Namibië
[email protected]
* Rubrieke, meningstukke, briewe en SMS’e deur lesers en meningvormers weerspieël nie noodwendig die siening van Republikein of Namibia Media Holdings (NMH) nie. As mediahuis onderskryf NMH die etiese kode vir Namibiese media, soos toegepas deur die Media-ombudsman.
Só skop Radiowave die skooljaar met The Kiffness se liedjie “Mevrou” af. Skynbaar is “My vakansie” al ʼn jaarlikse tradisie in die Afrikaanse tweedetaalklas. Ek lag lekker, want ek het self verveeld daaroor gesug. Gou neem die tong-in-die-kies-liedjie wel ʼn wending as die juffrou vir Dawid vra om uit te brei. Skielik is “My vakansie” nie so onskuldig en lig nie. . .
Hoewel die onderwerp dalk “toeganklik” moet wees, neem dit nie noodwendig die kind terug na ʼn sorgvrye sonskynstrand nie, maar dompel hom iewers tussen die duiwel en die diep blou see.
Só besef ek ná die lees van twee treffende kortverhale*. Wat vir my ʼn vervelige onderwerp was, was vir ander ʼn pynlike herinnering aan hoe ver hulle vakansies verwyder is van die idilliese somersee. Die klassieke verweer lui luid in “Taalles” deur J.M. Gilfillan: “as die vakansie nie lekker was nie – of bloot vervelig, kan julle uit julle verbeelding ʼn eie droomvakansie skep”. Die hoofkarakter se gedagtes verwoord egter die kruks van die saak: “Mits ons die woordeskat gehad het. Dan was enige iets moontlik”.
Net dáár lê die diep blou see: ʼn ontoereikende woordeskat en ervaringswêreld.
Skryf hy oor die ware vakansie-ervaring, reageer ʼn rooipenduiwel dalk soos in “Mevrou”: “Sies Dawid, jy’s nou vieslik. Dis uiters skokkend.”
Dis iets wat Nathan Trantraal ook in “Dit was ʼn dag wat ek nooit sal vergeet nie” aanraak:
“Toe ek [...] vi haa vetel vannie opstelle wat my klas geskryf et, vannie drugs ennie seks ennie voilence, vannie abuse ennie trauma, toe sê sy as ʼn kind vi haa sukke goed skryf, dryp sy hulle onmiddelik.”
Is dit werklik so in Afrikaanseklasse?
*“Taalles” deur J.M. Gilfillan en “Dit was ʼn dag wat ek nooit sal vergeet nie” deur Nathan Trantraal soos in Die Nuwe Afrikaanse Prosaboek (2019) opgeneem.
Annika van der Linde
Vakgroep Afrikaans
Universiteit van Namibië
[email protected]
* Rubrieke, meningstukke, briewe en SMS’e deur lesers en meningvormers weerspieël nie noodwendig die siening van Republikein of Namibia Media Holdings (NMH) nie. As mediahuis onderskryf NMH die etiese kode vir Namibiese media, soos toegepas deur die Media-ombudsman.
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie