Wat is tog in ’n woord?

Placido Hilukilwa – Meeste Afrika-skrywers hou hulself besig met argumente oor die rol van Afrika-tale in die ewolusie van nasionale literature en spreek hul vrees uit dat hul tale sistematies deur Europese tale – Frans, Engels, Portugees – vervang word.Een van hul argumente, wat sy oorsprong in die taalfilosofie het, is dat ’n taal nie net ’n klomp woorde is nie, maar dat dit ook die mens se denkwyse beïnvloed. Met ander woorde, praat jy Swahili, beskou jy die wêreld in Swahili. Praat jy Engels, beskou jy die wêreld in Engels. En so vir enige ander taal – Afrikaans, Barakwena, Portugees, of watter taal ook al.“Europeërs het die taalfaktor lank gebruik om ons te kolonialiseer. Nou moet ons ook Europese tale kolonialiseer en misbruik,” sê voorstanders van Namlish.Die debat is egter nie net rondom tale nie, maar ook oor die betekenis van sommige woorde in verskillende omstandighede. Wanneer iemand van ’n “bataljon” praat, dink die meeste Namibiërs aan ’n gevegseenheid van driehonderd man, maar dit kan ook meer as ’n duisend mense bevat – afhangend van die omstandighede.’n Debat het onlangs ontstaan oor die betekenis van die woord “miljoenêr”.Is dit ’n ryk mens? ’n Taamlike ryk mens? ’n Bale ryk mens? Miskien! Ek is ook nie seker nie.Om ’n miljoenêr te wees, beteken dalk nie noodwendig dat jy ryk is nie – dit hang seker af van die geldeenheid en die land waar jy jou bevind.In Namibië, Azanië (ofte wel: Nuwe Suid-Afrika) en Brittanje, byvoorbeeld, is miljoenêrs ryk mense. Dieselfde kan nie gesê word van Angolese en Zambiese miljoenêrs nie.Een Namibiese dollar (N$1) is gelyk aan 40 000 Angolese kwanza, byvoorbeeld. Met ander woorde: ’n Angolese miljoenêr is net N$25 werd. Om dit so te stel, is egter nie altyd veilig nie.’n Namibiese burger met familielede in Angola het onlangs by die Oshikango-grenspos in die moeilikheid beland nadat ’n woordewisseling tussen hom en ’n Angolese polisieman daartoe gelei het dat die polisieman sy aktetas gegryp en dit uitmekaar geruk het.“Jy sal my daarvoor moet vergoed. Dié aktetas het geld gekos – nie kwanzas nie,” het die besoeker gesê. Toe is daar skielik ’n hele klomp polisiemanne – met oorgehaalde wapens en al! Hulle het hom beveel om na Namibië terug te keer. “Moet nooit weer jou voet in Angola sit nie.”Hierdeur het dié man sy kans om minstens vir ’n paar dae ’n miljoenêr te wees, verspeel.Maar aan die anderkant, wat is ’n miljoenêr? – 28 Junie 1994

Wat is tog in ’n woord?

Kommentaar

Republikein 2025-04-16

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Wat is tog in ’n woord?

Kommentaar

Republikein 2025-04-16

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie